شرایط انواع معافیت کفالت سربازی ۱۴۰۳ – ۱۴۰۲

شرایط انواع کفالت سربازی

اگر به روزهای نزدیک اعزام سربازی نزدیک شده اید، شاید دنبال مسیری هستید که بتوانید از معافیت های مختلف برای تاخیر موقت یا دائم خدمت سربازی خود استفاده کنید

اگر با همه قوانین معافیت سربازی آشنا نیستید، در این مقاله به صورت کامل تمام معافیت های موقت و دائمی سربازی در تعریفی از کفالت چیست را بررسی کردیم

تغییرات هر ساله کفالت

سربازی برای کلیه مردان بالای ۱۸ سال اجباری است و ازآنجایی که بسیاری ممکن است مشمول دریافت معافیت باشند، یک سری قونین برای آن وضع شده است

در حوزه معافیت قوانین و تبصره های متعددی وجود دارد؛ اما هر ساله تغییرات بسیاری در این قوانین صورت می گیرد

بسیار دیده شده که افراد بر طبق قوانین یک سال می توانند مشمول دریافت معافیت باشند؛ اما با تنها گذشتن یک سال دیگر آن ها دیگر در گروه مشمولین قرار نگرفته و باید دوره سربازی را بگذرانند

ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که سپری کردن این دوران، تامین معاش مشمولان را دشوار کند یا حتی سلامت روحی و روانی آن ها را به خطر بیندازد، سازمان نظام وظیفه عمومی برای این افراد تدبیری اندیشیده است تا بتوانند بر اساس قوانین و ضوابط خاص از معافیت سربازی موقت و دائم استفاده کنند

معافیت سربازی موقت چیست؟

منظور از معافیت موقت این است که مشمولین خدمت سربازی برای مدت خاصی می توانند از رفتن به محل خدمت معاف شده و پس از اتمام آن اعزام شوند

این مهلت بسته به شرایط شخص می تواند متفاوت باشد

معافیت سربازی دائم چیست؟

در معافیت دائم، همانطور که از نام آن بر می آید، دیگر گذراندن این دوره بر مشمولین واجب نیست و به او کارت معافیت از خدمت داده می شود

به طور کلی ما در کشورمان چند نوع معافیت سربازی داریم که شامل معافیت کفالت، معافیت مددجویان، معافیت ایثارگران، معافیت متعهدین خدمت و معافیت سنی می باشد

در این مطلب پیرامون معافیت کفالت سربازی و شرایط عمومی و شرایط اخذ انواع کفالت صحبت می کنیم

معافیت کفالت یعنی چی

یکی از انواع معافیت سربازی که صرفا جنبه شخصی نداشته و اثرات آن متوجه خانواده مشمول نیز خواهد شد، معافیت کفالت است، بدین معنی که فرد یا افرادی تحت تکفل فرد مشمول قرار بگیرند

انواع معافیت کفالت سربازی چیست

کفالت پدر بالای ۷۵ سال
کفالت پدر از کار افتاده
کفالت مادر
کفالت خواهر
کفالت برادر صغیر کوچکتر از ۱۸ سال
کفالت برادر نیازمند مراقبت
کفالت پدربزرگ و مادربزرگ
کفالت والدین معلول
کفالت فرزند

هر کدام از انواع کفالت دارای شرایط و ضوابط مختص به خود است که فرد مشمول به خدمت در صورت داشتن شرایط لازم از سربازی معاف می‌شود

شرایط لازم برای معافیت کفالت

فرد دارای ۱۸ سال سن باشد
عدم غیبت فرد مشمول به خدمت و در صورت داشتن غیبت، آن را با دلایل قانونی موجه کند
پدر بالای ۷۵ سال داشته باشد
فرد مشمول به خدمت، تنها فرزند پسر بالای ۱۸ سال خانواده باشد و از پدر نیازمند به مراقبت، نگهداری کند
تنها فرزند پسر بالای ۱۸ سال خانواده است، پدر فوت شده و مراقبت از مادر به عهده اوست
تنها برادری باشد که بعد از فوت پدر، سرپرستی خواهر خود را بر عهده گیرد
سرپرستی برادر کمتر از ۱۸ سال خود را بر عهده داشته باشد
طبق ماده ۴۴ قانون خدمت وظیفه عمومی فرد مشمول به خدمت برای دریافت معافیت کفالت باید شرایط زیر را داشته باشد:
یگانه مراقبت و نگهدارنده پدر، جد، برادر، مادر، مادربزرگ یا خواهر که قادر به اداره امور خود نباشد
یگانه مراقب و نگهدارنده برادر یا خواهر صغیر باشد
یگانه سرپرست و خواهر مجرد در صورتی که تا سن ۲۴ سالگی مجرد باشد

(۱) معافیت کفالت پدر چیست

شرایط معافیت وکالت از طریق پدر به این صورت است که:

سن پدر ۷۵ سال تمام باشد
سن پدر کمتر از ۷۵ سال باشد و با توجه به تشخیص شورای پزشکی وظیفه عمومی به علت بیماری نیاز به مراقبت داشته باشد
برای نگهداری از پدر، تک فرزند پسر خانواده باشد یا برادر بیمار یا معلول داشته باشد
درخواست معافیت فرزند خوانده مورد قبول نظام وظیفه عمومی نیست
تغییر سن در شناسنامه پدر، تأثیری در معافیت کفالت ندارد
شناسنامه قدیمی پدر اگر توسط مراجع قضایی باطل شود، ملاک رسیدگی شناسنامه جدید پدر است
اگر پدر دارای دو فرزند پسر با سن بالای ۱۸ سال باشد و یکی از فرزندان در زندان باشد، معافیت کفالت به آن فرزند تعلق نمی‌ گیرد
اگر پدر بالای ۷۵ سال سن یا بیمار، یکی از فرزندان پسر خود را از طریق کفالت از سربازی معاف کند و آن فرزند به علت بیماری یا فوت، شرایط نگهداری از پدر را از دست دهد، فرزند دیگر می‌ تواند از معافیت کفالت استفاده کند

توضیحات

ممکن است پدر در شرایط جسمی و روحی مناسبی نباشد و این سوال مطرح شود که آیا با وجود برادر، باز هم مشمول می تواند، معافیت کفالت سربازی بگیرد؟

باید بگوییم که این مسئله بستگی به سن و وضعیت سلامت برادر دیگر دارد، بدین مفهوم که با داشتن برادر بزرگتر و سالم، امکان اخذ معافیت برای مشمول و بردار کوچکتر وجود ندارد

لیست بیماری برای دریافت کفالت پدر

ضعف شدید جسمانی
دیابت شیرین
آکرومگالی، ژیگانتیسم، کوشینگ، آدیسون
بیماری های پوستی شدید، مزمن و گسترده
ناتوانی و اختلال در ایستادن و حرکت
فرد در انجام عملکرد روزانه با اختلال روبرو شود
پارکینسون
دمانس یا آلزایمر پیشرفته با تایید پزشک متخصص
مولتیپل اسکلروزیس استقرار یافته همراه با نقص نورولوژیک شدید
صرع
ضایعات عروق مغزی
بیماری های روانی
کند ذهنی و نقایص اخلاقی
انجام هر گونه عمل جراحی روی مغز
بیماری های ریوی
قطع و از کار افتادگی اندام ها
کولوستومی
تومورها
اختلالات انعقادی
نارسایی مزمن کلیه
فیستول های مثانه
برداشتن کامل مثانه
نداشتن کلیه و اختلال درعملکرد آن
مشکلات چشمی
کر و لالی
اعمال جراحی حلق و حنجره
بیماری های مادرزادی
نارسایی در قلب
بیماری مربوط به مفاصل
جذام، سل و اچ آی وی
عقب ماندگی شدید ذهنی

(۲) معافیت کفالت مادر چیست

اگر مادر به علت طلاق یا فوت همسر، شوهر نداشته باشد، فرد مشمول به خدمت تنها فرزند پسر بالای ۱۸ سال مادر باشد، معافیت کفالت به آن فرزند تعلق می‌ گیرد
اگر از تاریخ ثبت طلاق مادر، ۲ سال و ۶ ماه گذشته باشد، به فرد مشمول، معافیت دائم تعلق می‌ گیرد، اگر تاریخ ثبت طلاق کمتر از ۳۰ ماه باشد، معافیت کفالت موقت به فرد تعلق می‌ گیرد
اگر مادر در ۳۰ ماه (از اولین روز ثبت طلاق یا فوت شوهر) مجرد یا زنده باشد، معافیت موقت فرد مشمول خدمت به معافیت دائم تبدیل می‌ شود
اگر پدر خانواده فوت شده باشد و شخص مشمول به خدمت سربازی مسئول مراقبت از مادر خود باشد، همچنین دارای برادر یا خواهر صغیر باشد، می‌ تواند معافیت کفالت مادر را به کفالت برادر یا خواهر صغیر خود تغییر دهد اما در صورت حیات پدر، درخواست کفالت برادر یا خواهر صغیر (کوچک) طبق قوانین نظام وظیفه ممنوع است
فرزند دارای معافیت کفالت مادر اگر فوت یا بیمار شود، مراقبت و کفالت مادر به فرزند دوم می‌ رسد

مدارک مورد نیاز

برای اخذ هر کدام از انواع معافیت های کفالت مشمولان باید مدارکی را که سازمان نظام وظیفه برای تایید کفالت آنها لازم دارد را ، تهیه نمایند

برگه وضعیت مشمول
کپی کارت ملی
عکس رنگی مشمول ۳*۴
گواهی آخرین مدرک تحصیلی
اصل و تصویر شناسنامه عکس دار مشمول
اصل و تصویر صفحات شناسنامه عکس دار پدر و مادر
تصویر صفحه اول شناسنامه خواهر و برادر مشمول
گواهی فوت پدر در صورت فوت و یا گواهی حکم طلاق
عکس ۳*۴ از مادر مشمول
برگه تکمیل شده آخرین وضعیت مشمول

سایر مدارک مورد نیاز

استشهادیه محلی برای کفالت مادر که توسط سه نفر از معتمدین محل یا اقوام سببی و نسبی امضا شده و مهر تایید کلانتری محل در آن درج گردیده است
حکم حبس یا مفقودیت از مراجع قضایی
گواهی از بهزیستی مبنی بر معلولیت
گواهی مدد جویی بهزیستی و کمیته امداد

(۳) معافیت پدر و مادر معلول

اگر یکی از فرزندان پدر و مادری که معلول باشند یعنی پدر یا مادر معلول شدید یا خیلی شدید باشند می تواند از معافیت خدمت سربازی استفاده کند
البته اگر پدر و مادر بالای ۷۰ سال داشته باشند و ناتوانی آنها ناشی از کهولت سن باشد شامل این بند نمی شوند
همچنین یکی از فرزندان خانواده هایی که دو فرزند معلول شدید یا خیلی شدید یا اینکه دارای همسر معلول شدید یا خیلی شدید یا افرادی که حداقل یک فرزند معلول شدید یا خیلی شدید داشته باشند، می توانند از معافیت سربازی استفاده کنند
تک پسر خانواده ای که حداقل سه فرزند دختر داشته باشد و پدر یا مادر، مددجوی بهزیستی باشند نیز می تواند از این معافیت استفاده کند البته اعضای معلول خانواده که به واسطه آنها مشمول معاف می شود باید در خانواده نگهداری شوند و در صورتی که در مرکز یا محلی دیگر نگهداری شوند معافیت شامل حال مشمول نمی شود
در صورتیکه فردی دارای یکی از شرایط بالا باشد می تواند به بهزیستی شهرستان محل سکونت خود مراجعه و درخواست خود را ارائه کند تا مورد رسیدگی قرار گیرد
پس از ارائه درخواست معافیت از سوی فرد به اداره بهزیستی شهرستان و در صورت واجد شرایط بودن وی ، مستندات مربوطه به بهزیستی استان ارسال شده و در شورای معافیت بهزیستی معلولیت فرد بررسی خواهد شد و در صورت تایید به اداره وظیفه عمومی استان معرفی می شود

معافیت مددجویان بهزیستی

برای معافیت از طریق بهزیستی قوانین جدید در سال ۱۴۰۲ تدوین شده است

از قبل نیز قوانینی مانند معافیت ماده ۶ و ۹ وجود داشته است که بطور کلی تغییری نکرده است، در قوانین جدید معافیت بهزیستی این ۲ راه ایجاد شده است

در صورتی که در خانواده ای تنها یک پسر بالای ۱۸ سالم وجود داشته باشد و یکی از اعضای خانواده در درجه شدید عضویت بهزیستی قرار بگیرد تنها فرزند ذکور بالای ۱۸ سال از خدمت سربازی معاف خواهد شد
در صورتی که در خانواده ای بیش از یک فرزند ذکور بالای ۱۸ سالم وجود داشته باشد و ۲ نفر یا تعداد بیشتری از اعضای خانواده اهم از فرزندان یا پدر و مادر عضو بهزیستی در درجه شدید بیماری باشند یکی از فرزندان می تواند از خدمت سربازی معاف شود
در صورتی که مشمول با همسر معلول جسمی ازدواج کند یا در حین تاهل همسرش دچار معلولیت شود و حداقل ۵ سال از عقد رسمی گذشته باشد این شخص از خدمت سربازی معاف خواهد شد، در صورتی که زمان عقد به ۵ سال نرسیده باشد برای مشمول معافیت موقت صادر خواهد شد

مشمولانی که دارای فرزند معلول باشند و این موضوع در سازمان بهزیستی به تایید برسد می توانند به این واسطه از خدمت سربازی معاف شوند

بیماری های مورد تایید سازمان بهزیستی
بیماری های مربوط به اعصاب و روان
بیماری های ذهنی
بیماری های مربوط به معلولیت های جسمی

نکته

در بهزیستی درجه بندی مشخصی برای بیماری وجود دارد که شامل ضعیف متوسط و شدید است همچنین معمولا تاییدیه بهزیستی به بیماران با درجه شدید داده می شود

جهت تعیین شدت بیماری خود سازمان بهزیستی کمیسیون پزشکی تشکیل خواهد داد

بعد از گواهی بهزیستی در رابطه با شدت بیماری قطعا مشمول جهت بررسی باید در یکی از بیمارستان های نیروهای مسلح هم حاضر شود

(۴) معافیت کفالت خواهر

معافیت کفالت خواهر در صورتی امکان پذیر است که پدر او فوت شده باشد و برادر بالای ۱۸ سال مشمول به خدمت سربازی مسئول نگهداری از خواهر باشد
خواهر فرد مشمول، همسر یا فرزند پسر نداشته باشد
خواهر و برادر مشمول به خدمت باید از پدر و مادر یکی باشند
سن خواهر ملاک رسیدگی به معافیت کفالت نیست
اگر خواهر مطلقه یا همسرش فوت شده باشد، همچنین پدر وی نیز در قید حیات نباشد، برادر می‌تواند معافیت کفالت خواهر را دریافت کند

نکته: یک نکته مهم دیگر از میان چندین مورد اختصاص یافته به معافیت کفالت خواهر این است که چنانچه برادر کفیل مشمول این معافیت فوت کرده و یا بیمار شود و خواهر همچنان سرپرستی نداشته باشد، برادر دیگر واجد شرایط می تواند درخواست رسیدگی دهد

(۵) معافیت کفالت برادر صغیر یا کبیر

برادر کبیر یا صغیر از وجود پدر، همسر و فرزند پسر سالم محروم باشد
نیاز به مراقبت و نگهداری داشته باشد
شغلی نداشته باشد
فرد مشمول به خدمت سربازی اگر چندین برادر بیمار بالای ۱۸ سال داشته باشد (بیماری مورد تائید شورای پزشکی نظام وظیفه عمومی)، می‌ تواند درخواست معافیت کفالت برادر دهد
تنها معافیت کفالت برادر تنی امکان پذیر است

نکته: در مورد معافیت کفالت برادر نیز می توان بیان کرد، اگر سن برادر بالای ۱۸ سال باشد و بیماری او توسط پزشکی قانونی تایید شود و همچنین پدر فوت کرده باشد، در این صورت مشمول تنها مراقب برادر بیمار خود باشد و برادر دیگری نداشته باشد، آنگاه می تواند از معافیت کفالت برادر استفاده کند

در صورتی که اگر سن برادر کمتر از ۱۸ سال باشد و پدر در قید حیات نباشد، بدون در نظر گرفتن بیماری برادر مشمول می تواند از قانون کفالت استفاده کند

کفالت برادر معلول

در صورتی که مشمولی سرپرست خانواده باشد در واقع پدر خانواده فوت کرده باشد و جز او برادر یا برادران بالای ۱۸ سال یا سالم دیگری در خانواده نباشد می تواند از کفالت برادر استفاده کند و از خدمت سربازی معاف شود

البته برادر معلول حتما باید عضو بهزیستی و کمتر از ۱۸ سال سن داشته باشد

در صورتی که سن برادر بالاتر از ۱۸ باشد نوع و میزان معلولیت شرط معافیت خواهد بود، به مشمولینی که دارای غیبت غیر موجه هستند معافیت کفالت داده نمی شود

کفالت برادر معلول ذهنی

معلولیت از نظر علم پزشکی در ۳ دسته قرار می گیرد، معلولیت جسمی، ذهنی و روانی و سازمان بهزیستی هر ۳ دسته را با تعیین میزان معلولیت تحت پوشش قرار می دهد، اگر مشمولی برادر معلول ذهنی داشته باشد می تواند برای معافیت اقدام کند

نداشتن غیبت غیر موجه و تنها سرپرست سالم بالای ۱۸ سال خانواده بودن از مهم ترین شرایط است و در غیر اینصورت هیچگونه تشکیل پرونده ای انجام نخواهد شد، در این مورد هم پدر نباید در قید حیات باشد

کفالت برادر معتاد

متاسفانه اعتیاد در هر سن و شرایطی ممکن است سراغ افراد بیاید، اگر مشمولی دارای برادر معتاد باشد و پدر خانواده در قید حیات نباشد در واقع تنها پسر سالم خانواده به حساب بیاید و غیبت سربازی غیر موجه هم نداشته باشد بازهم نمی تواند از این روش برای معافیت استفاده کند

طبق قانون اعتیاد بیماری قابل درمان است و شخص بصورت اختیاری درگیر آن شده است پس جز بیماری های زمین گیر کننده به حساب نمی آید مگر اینکه به دلیل اعتیاد شخص معتاد دچار عارضه روحی روانی یا جسمی شدید باشد که در اینصورت میتوان کفالتش را بر عهده گرفت

(۶) کفالت برادر صغیر

برادر صغیر به شخصی اطلاق می شود که کمتر از ۱۸ سال سن دارد و سرپرستی جز یک برارد بالای ۱۸ سال یا جز یک برارد سالم بالای ۱۸ سال ندارد، در واقع پدر در قید حیات نیست و تنها سرپرست فاقد غیبت غیر موجه میتواند سرپرستی را بر عهده بگیرد

در این حالت با احراز شرایط می توان کفالت برادر را بر عهده گرفت و از خدمت سربازی معاف شد و اگر برادر یا برادرانی بالای ۱۸ سال باشند تنها در صورت تایید شورای پزشکی کفالت به برادر سالم تعلق می گیرد

نکته

مشمولین دارای غیبت سربازی می توانند با دلایل موجه و مستند غیبت را توجیه کنند
در معافیت کفالت برادر شرایط و وضعیت مادر مشمول بلا اثر است
برای دریافت کفالت برادر حتما باید رابطه تنی وجود داشته باشد یعنی مشمول و برادرش از یک پدرو مادر باشند
بجز تایید بیماری برادر در مواردی که برادر بالای ۱۸ سال است نمی توان معافیت گرفت
مفقود الاثری پدر یا زندان بر اساس قانون و احراز شرایط توسط دادگاه قابل بررسی است
در صورتی که پدر در قید حیات باشد و بیش از ۲ نفر از اعضای خانواده عضو بهزیستی باشند امکام معافیت وجود دارد

مدارک دریافت معافیت کفالت برادر

در صورتی که دارای شرایط گفته شده در هر کدام از حالات هستید می توانید برای معافیت اقدام کنید، جهت انجام اینکار مراحل زیر را طی کنید
مراجعه به پلیس+۱۰ جهت تشکیل پرونده
تکمیل فرم های مربوط به کفالت برادر
ارائه اشتغال به تحصیل یا آخرین مدرک تحصیلی
ارائه گواهی اشتغال به خدمت (مخصوص افراد در حین خدمت)
ارائه گواهی فوت پدر
ارائه تایید شورای پزشکی در صورت وجود برادر یا برادران دیگر
ارائه مدارک شناسایی تمامی اعضای خانواده
تکمیل پرونده و انتظار برای نوبت دهی کمیسیون از طریق پیامک
حضور در جلسه کمیسیون جهت بررسی موارد
تحقیقات از سوی نظام وظیفه بصورت میدانی
اعلام نوبت دهی بعدی توسط پیامک یا تماس از نظام وظیفه
اعلام رای نهایی و پرداخت هزینه مصوب کارت پایان خدمت در صورت تایید معافیت
صدور و ارسال کارت معافیت به درب منزل بین ۳۰ تا ۴۵ روز بعد از تایید نهایی

نکات مهم

در تمامی مراحل حضور مشمول و برادر تحت تکفل الزامی است
علاوه بر شرایط برادر تحت تکفل خود مشمول باید توانایی کفالتش احراز شود
مشمول و برادرش هر دو باید در یک شهر و در یک منزل سکونت ذاشته باشند
بعد از ۱۸ سالگی برادر تحت تکفل معافیت کفالت برادر باطل نخواهد شد
در تکمیل مدارک بسیار با دقت عمل کنید تا به دلیل نقص پرونده جلسات رسیدگی طولانی نشود
با ازدواج مشمول یا برادر تحت تکلف بعد از ۱۸ سالگی معافیت باطل نمی شود
در صورت منفی بودن رای امکان ثبت اعتراض در نظام وظیفه وجود دارد
در صورت طولانی شدن مدت رسیدگی و پایان معافیت تحصیلی ملاک زمان اقدام است و مشمول وارد غیبت نخواهد شد
جلسات رسیدگی میتواند بین ۲ تا ۴ ماه زمان ببرد

(۷) معافیت دو فرزندی

در قانون جدید معافیت سربازی دو فرزند اینطور آمده :

تمامی مشمولان غایب یا فراری یا در حین خدمت سربازی با هر سنی دارای ۳ یا بیش از ۳ فرزند باشند از خدمت سربازی معاف خواهند شد
تمامی مشمولان غایب یا فراری یا در حین خدمت سربازی با سن بالای ۳۵ سال با داشتن ۲ فرزند می توانند از قانون جدید معافیت دو فرزندی استفاده کنند و از خدمت سربازی معاف شوند

نکته مهم

بر اساس مصوبات جدید مجلس دیگر سن ۴۰ سال ملاک معافیت نیست همچنین داشتن ۴ فرزند برای دارندگان سن کمتر از ۴۰ سال لغو خواهد شد و برای معافیت ۳ فرزند کافی است

مدارک لازم معافیت سربازی دو فرزند

در صورتی که شامل معافیت دو فرزندی هستید داشتن این مدارک الزامی است:
مدارک تاهل شامل عقد نامه و استعلام ثبت احوال
مدارک شناسایی همسر
مدارک شناسایی فرزندان
مدارک شناسایی مشمول
گواهی اشتغال به تحصیل ( مخصوص مشمولان در حین تحصیل )
آخرین وضعیت تحصیلی ( مخصوص مشمولان غایب )
گواهی اشتغال به خدمت ( مخصوص مشمولان فراری )
تکمیل فرم های مربوطه در دفاتر پلیس+۱۰
انشگت نگاری و عکس برداری در دفاتر پلیس+۱۰
پرداخت هزینه های مصوب جهت تشکیل پرونده و صدور کارت

نکته: مشمولانی که فرار از خدمت سربازی داشته اند و در حال حاضر دارای ۳۵ سال سن و ۲ فرزند می باشند حتما لازم است با حضور در یگان یگان خدمتی و طی کردن فرآیند قضایی و احتمالا پرداخت جریمه با تغییر وضعیت به اشتغال خدمت سربازی از طربق یگان مربوطه جهت معافیت دو فرزندی اقدام کنند

(۸) شرایط معافیت کفالت پدربزرگ

پدر بزرگ فاقد فرزند باشد
دارای ۷۵ سال سن باشد
نیاز به مراقبت و نگهداری داشته باشد
فرد مشمول به خدمت باید تنها نوه پسر بالای ۱۸ سال پدربزرگ باشد
فرد مشمول برای گرفتن معافیت کفالت پدربزرگ نباید پدر، عمه و عمو داشته باشد
برای دریافت معافیت کفالت پدربزرگ مادری، فرد مشمول نباید مادر، خاله و دایی داشته باشد
فرد مشمول به خدمت سربازی با وجود پدر، می‌تواند کفالت پدربزرگ مادری خود را بر عهده گیرد
اگر پدربزرگ کمتر از ۷۵ سال داشته باشد، نوه مشمول به خدمت در صورت تأیید بیماری پدربزرگ توسط شورای پزشکی، می‌تواند برای معافیت کفالت پدربزرگ خود به نظام وظیفه درخواست دهد
معافیت کفالت پدربزرگ دائم است

(۹) شرایط معافیت کفالت مادربزرگ

مادربزرگ باید فاقد شوهر باشد
فرد مشمول به خدمت باید تنها نوه پسر بالای ۱۸ سال مادربزرگ باشد
فرزندان مادربزرگ باید فوت کرده باشند
فرد مشمول برای دریافت معافیت کفالت مادربزرگ پدری نباید پدر، عمو و عمه داشته باشد
فرد مشمول در معافیت کفالت مادربزرگ مادری نباید مادر، دایی و خاله داشته باشد
اگر پدربزرگ در زندان باشد، درخواست معافیت کفالت مادربزرگ امکان پذیر نیست
معافیت کفالت مادربزرگ دائم است
نکته: افردای که به دنبال گرفتن معافیت سربازی هستند لازم است تا قبل از فرا رسیدن زمان اعزام به خدمت، دفترچه اعزام به خرمت همان سال را دریافت و مطالعه نمایند تا در صورت داشتن شرایط لازم بتوانند اقدامات لازم را انجام دهند

مراحل گرفتن معافیت کفالت

مشمولان پس از بررسی شرایط عمومی و اختصاصی انواع کفالت ها با انجام مراحل زیر می توانند در خواست خود را برای اخذ معافیت کفالت به ثبت برسانند

دفترچه نظام وظیفه را تهیه نموده و پس از مطالعه ان فرم های مربوطه را تکمیل نمایید
مدارکی را که باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تحویل دهید را آماده کرده و به این مراکز مراجعه نمایید
با حضور در دفاتر پلیس + ۱۰ درخواست خود مبنی بر معافیت کفالت را ثبت کنید
مدارک ارسالی مشمولان توسط سازمان نظام وظیفه بررسی شده و تایید می گردد
کمیسیون هایی برای رسیدگی به معافیت کفالت تشکیل می گردد که مشمولان در جلساتی از آنها دعوت به عمل می آید باید حضور پیدا کنند
رای اصلی توسط هیئت رسیدگی صادر می شود و در نهایت کارت معافیت سربازی به مشمولان داده خواهد شد

معافیت کفالت ایرانیان خارج از کشور

امروزه تمامی خدمات و امور مربوط به تردد، صدور گذرنامه و درخواست کفالت ایرانیان خارج از کشور از طریق کنسولگری ایران در این کشو رها انجام می گیرد

یکی از سوالات مهم متقاضیان معافیت کفالت نحوه تشکل پرونده و رسیدگی به آن است که در این زمینه باید بگوییم، چنانچه پدر مشمولان بالای ۷۵ سال سن داشته و مشمول فاقد غیبت سربازی باشد، می تواند درخواست خود را از طریق دفتر سفارت ایران در خارج از کشور ارائه و ثبت نماید، برای پیگیری این موضوع سه حالت وجود دارد که در ادامه مشاهده می کنید:

مشمول خارج از کشور و افرادی که وی مدعی کفالت آنان است، داخل کشور باشند
مشمول داخل کشور و افرادی که وی مدعی کفالت آنان است، خارج کشور باشند
مشمول و افرادی که وی مدعی کفالت آنان است هر دو خارج از کشور باشند

در حالت اول تقاضانامه مشمول که نوع معافیت در آن ذکر شده است، توسط نمایندگی سیاسی، کنسولی ایران در کشور محل اقامت تأیید و بعد به وزارت امور خارجه ارسال می شود تا برای رسیدگی به سازمان وظیفه عمومی ارائه شود، معاونت مشمولان و امور معافیت ها نیز مدارک را به معاونت وظیفه عمومی استان مربوطه ارسال می کند، دقت کنید که در سایر مراحل بعدی، نیازی به حضور مشمول نیست

در حالت دوم نمایندگی سیاسی یا کنسولی جمهوری اسلامی ایران در کشور محل اقامت، مدارک را با توجه به نوع فعالیت تکمیل و بعد از تأیید، به وزارت امور خارجه ارسال می کند

در حالت سوم مدارک لازم توسط نمایندگی های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور تکمیل و بعد برای تأیید به وزارت امور خارجه ارسال می شود و در مراحل بعدی به سازمان وظیفه عمومی ارسال می شود، پرونده در این حالت به مرکز وظیفه عمومی تهران بزرگ ارجاع می شود

شایان ذکر است که وکیل تعیین شده پیگیری امور را به دست خواهد گرفت، مشمول می تواند یکی از بستگان و دوستان مورد اعتماد را به عنوان وکیل خود انتخاب کند