علت باز ماندن دهان هنگام خواب چیست با عوارض باز ماندن دهان کودکان و بزرگسالان در خواب و راه درمان خوابیدن با دهان باز را می خوانید
باز ماندن دهان در خواب و تنفس دهانی مسئله ای است که ممکن است هر فردی آن را تجربه کرده باشد و یا حداقل در مورد اطرافیان خود شاهد آن بوده باشد
در نگاه اول باز ماندن دهان در خواب که متاسفانه امروزه به دلایلی همچون آلودگی هوا بیش از پیش شاهد آن هستیم یک امر رایج و طبیعی است
اگر باز ماندن دهان در خواب تنها برخی اوقات باشد می توانیم عوارض آن را محدود به خشک شدن دهان و بوی بد دهان بدانیم اما همیشه مسئله به این سادگی نیست
اگر باز ماندن دهان در خواب پیوسته و مکرر باشد مشکلات جدی را رقم خواهد زد و ما در ادامه این مطلب مفصلا به این موضوع خواهیم پرداخت
اگرچه تنفس از دهان و باز ماندن دهان در خواب مسئله ای پیش پا افتاده به نظر می آید اما علت های متنوعی دارد که مهم ترین آن ها شامل موارد زیر است
یکی از رایج ترین و معمول ترین و اصلی ترین علت های باز ماندن دهان در خواب گرفتی بینی و مجرای تنفسی است که این علت بسیار ساده تر و بی خطرتر است و در واقع باید بابت این علت نسبت به دیگر علت ها خوشحال بود
اگر بینی شما به هر علتی مانند سینوزیت، سرماخوردگی، پلیپ، شکستگی و… گرفته باشد بدن شما ناچارا برای دریافت اکسیژن مورد نیاز اقدام به تنفس از طریق دهان می کند و دهان شما در خواب باز خواهد ماند
وجود توده های خوش خیم و پلیپ در دیواره داخلی بینی به شدت می تواند کیفیت تنفس از طریق بینی را کاهش دهد و باعث تنفس از دهان و باز ماندن آن هنگام خواب شود
آپنه خواب نوعی اختلال خواب است که در آن تنفس فرد در خواب به شکل غیر ارادی قطع می شود و جدای از عوارض دیگری که دارد می تواند علتی مهم بر باز ماندن دهان هنگام خواب باشد
بزرگ بودن لوزه ها نیز یکی از علت های باز ماندن دهان در خواب است که باعث تنفس از طریق دهان می شود و در کودکان نیز بیشتر مشاهده می شود
بزرگ بودن شاخک های بینی یکی از دلایل دیگری است که فرد را ناچار به تنفس از طریق دهان می کند و باعث باز ماندن دهان در خواب می شود
اگر شکل و اندازه فک و بینی به هر دلیل حالت نرمال و طبیعی نداشته باشد می تواند باعث تنفس دهانی و باز ماندن دهان هنگام خواب شود
داشتن انحراف تیغه بینی می تواند به راحتی تنفس درست از طریق بینی را مختل کند و باعث باز ماندن دهان در خواب شود
مشکلات روحی روانی و سطح استرس و اضطراب بالا می تواند باعث شود که دستگاه عصبی سمپاتیک فعال و منجربه به تنفس سطحی و از طریق دهان شود
داشتن تومور نیز می تواند از علت های تنفس دهانی و باز ماندن دهان هنگام خواب باشد که البته به نسبت سایر دلایل این دلیل نادر تر است
همانطور که اشاره شد اگر باز ماندن دهان هنگام خواب فقط محدود به بعضی اوقات باشد و مکرر اتفاق نیفتد تنها موجب بد بو شدن و خشکی دهان می شود
اگر باز ماندن دهان در خواب پیوسته و مدام باشد می تواند عوارضی بیش از این مسائل داشته باشد که برخی از آن ها شامل موارد زیر هستند
● ایجاد مشکل در رشد و شکل مفاصل
● مشکل در رشد استخوان های فک
● افزایش آسیب به لثه ها
● بالا رفتن سطح پوسیدگی دندان ها
● ایجاد و یا تشدید اختلال آپنه خواب
● تشدید آسم و علائم و عوارض آن
● بزرگ شدن بیشتر لوزه ها
● ایجاد اختلال در فرایند بلع و حتی تکلم
● لب های خشک و پوسته پوسته
● دندان گرازی
● بوی بد دهان
● بدشکلی و تاثیر بر حالت صورت
به کمک روش های مختلفی که در زیر به آن اشاره کرده ایم می توانید گرفتگی بینی که در اثر سرماخوردگی، سینوزیت و… باشد را رفع و مانع باز ماندن دهان در خواب شوید
● اسپری باز کننده بینی
● آنتی هیستامین
● نوار چسب های مخصوص پل بینی که تنفس را بهبود می بخشند
● داروهای ضد گرفتگی بینی
● گیره مخصوص سوراخ بینی و…
در مواردی که باز ماندن دهان در خواب به علت بزرگی لوزه ها باشد پزشک با تشخیص خود لوزه و ادنوئید را جراحی کرده تا تنفس از طریق دهان متوقف شود
اگر باز ماندن دهان در خواب به علت مشکل مجاری تنفسی همچون انحراف تیغه بینی باشد با عمل جراحی می توان مشکل را رفع و مانع از تنفس دهانی شد
با تشخیص پزشک در صورتی که علت باز ماندن دهان در خواب مشکلات فک، دهان، دندان و مجاری تنفسی باشد با به بردن براکت ها و دیگر دستگاه های ارتودنسی پزشک مشکل را رفع و مانع باز ماندن دهان در خواب می شود
اگر علت باز ماندن دهان شما در خواب ریشه در اختلال آپنه خواب داشته باشد پزشک می تواند استفاده از دستگاه CPAP را برای شما تجویز کند که به رفع آپنه و باز ماندن دهان در خواب کمک می کند
اگر باز ماندن دهان شما در خواب به علت بالا بودن سطح استرس و اضطراب باشد انجام ورزش های سبک هوازی، مدیتیشن، یوگا و… در طول روز می تواند به کاهش استرس و کنترل تنفس دهانی کمک کند
این یک روش راحت و بی هزینه برای کاهش تنفس از دهان است و برای این تمرین باید در حالت ریلکسی قرار داشته باشید
دم عمیقی از طریق بینی بکشید و سپس دهان خود را بسته و بینی خو را با دو انگشت بگیرید و تا زمانی که می توانید نفس خود را حبس کنید سپس بازدم خود را آرام و از بینی خارج کنید
سعی کنید هنگام خواب با تنظیم تشک یا بالش سر خود را مقداری در وضعیت بالاتری نسبت به بدن خود قرار دهید این کار کمک می کند که دهان شما بسته بماند
شاید برای برخی این سوال ایجاد شود که از کجا بفهمیم در خواب دهانمان باز است یا از طریق بینی نفس می کشیم؟ اگر دقیقا نمی دانید که با دهان باز می خوابید یا بسته به علائم زیر توجه داشته باشید
۱- یا متوجه خروپف خود می شوید یا دیگران به شما متذکر می شوند
۲- با بی حالی و خستگی از خواب بیدار می شوید
۳- لب ها، دهان و گلوی شما پس از بیداری به شدت خشک هستند
۴- عدم تمرکز کافی
۵- بوی بد دهان
۶- گرفتگی صدا و سیاهی زیر چشم
شاید بارها شاهد خوابیدن کودکان با دهان باز بوده اید و تقریبا این حالت در کودکان بیشتر مشاهده می شود
علت ها و عوارض مشترکی بین کودکان و بزرگسالان در زمینه خوابیدن با دهان باز وجود دارد اما موارد منحصری نیز وجود دارد
اگر کودک شما نیز با دهان باز می خوابد باید گفت که نوزادان بطور طبیعی تا ۳-۴ ماهگی تنفس از طریق دهان را نمی دانند اما به تدریج این شیوه تنفس را نیز به علت های مختلف کشف می کنند
اگر کودک شما بیش از حد معمول و مادام از طریق دهان در خواب تنفس می کند بهتر است ادامه مطلب را مطالعه کنید
● تجمع مخاط در بینی کودک
● انحراف تیغه بینی کودک
● داشتن اختلال آپنه خواب
● آلرژی و تولید مخاط بیش از حد
● عادت به تنفس دهانی
● خشکی لب و پوسته پوسته شدن آن
● تشدید آسم و عوارض آن
● تغییر شکل فک و صورت
● پیشروی زبان و تاثیر بر شکل و وضعیت دندان ها
● تاثیر بر رشد کودک به دلیل کمبود خواب و خواب بی کیفیت
● تغییرات رفتاری که در اثر اختلال خواب و کم خوابی ممکن است ایجاد شود
● تغییر وضعیت بدن در اثر خوابیدن با دهان باز و تاثیر بر حالت کمر، شانه، گردن و…
با یک دستگاه رطوبت ساز یا بوخور هوای خانه را مرطوب نگه دارید تا از گرفتگی بینی کودک کاسته شود
حمام دادن کودک با آب گرم باعث آرامش او و پاکسازی بهتر بینی مخاط کودک می شود و تنفس دهانی را کاهش می دهد
به اندازه کافی به کودک شیر، شیر خشک و یا آب بدهید تا بدن او مرطوب و مخاط جریان پیدا کند و تنفس از طریق بینی ممکن شود
اگر حس می کنید که هوای محیط خانه آلوده است و ممکن است سبب ایجاد آلرژی در کودک شود با استفاده از فیلتر هوا، هورا تصفیه و از انسداد بینی کودک و تنفس دهانی پیشگیری کنید
اگر مخاط بینی کودک زیاد و ضخیم است و تخلیه آن راحت نیست از قطره نمکی استفاده کنید تا تخلیه مخاط راحت و راه تنفس کودک باز شود
به کمک سرنگ بینی می توانید به راحتی مخاط بینی کودک را تخلیه کنید و از تنفس دهانی او جلوگیری کنید
مرتبا محیط خانه خصوصا اطراف کودک را تمیز کنید تا آلودگی های محیطی همچون گردو غبار، موی حیوان خانگی، کرک و پر و… در اطراف کودک به حداقل برسد
۱- از دمنوش های خانگی آرامش بخش همچون گل گاوزبان، پونه و… برای کاهش سطح استرس و اضراب خود استفاده کنید که ساعاتی پیش از خواب یک فنجان دمنوش تهیه کنید و آن را میل کنید تا آرام شوید و تنفس و گردش خون شما بهبود یابد
۲- بوخور اکالیپتوس، نعناع، سرکه سیب، دانه زنیان و… بگیرید تا مجاری بینی و سینوسی شما باز شود
۳- طب سنتی یکی از علت های باز ماندن دهان در خواب را نزله سرد می داند بنابراین مصرف غذاها و خوراکی هایی که طبع سرد دارند را کم کنید