ایده اینکه استرس می تواند باعث سفید شدن مو شود، اغلب در فیلم ها، برنامه های تلویزیونی و فرهنگ عامه مطرح می شود
یکی از نمونه های معروف «باراک اوباما» رئیس جمهور پیشین آمریکا است که در آغاز دوران ریاست جمهوری اش موهای سیاه داشت اما در پایان دو دوره موهایش سفید شده بود!
هر کسی رنگ مویی دارد (مگر اینکه دچار نقص رنگدانه یا اختلالات خاصی باشد) این فرآیند رنگ آمیزی از عمق فولیکول های مو آغاز می شود
در انتهای فولیکول های مو، سلول های پوستی به نام کراتینوسیت ها وجود دارند که به تدریج، میلی متر به میلی متر، سلول های موی ما را می سازند
موی تولید شده توسط کراتینوسیت ها رنگی ندارد
در حین این فرآیند ساخت، نوع دیگری از سلول ها به نام ملانوسیت ها در حال کار هستند و رنگدانه ای به نام ملانین تولید و به کراتینوسیت ها منتقل می کنند
موهای جدید بالاخره با این انتقال رنگ می گیرند!
ملانین به دو نوع وجود دارد: قهوه ای/سیاه و زرد/نارنجی؛ ترکیبی از این الگوهای رنگی، تنوع بی پایان رنگ های مو را که در جهان می بینیم، به وجود می آورد
سلول های کوچک شما از زمان تولد تا زمان مرگ به تولید و رنگ آمیزی موهای شما ادامه می دهند
این سلول ها جاودانه نیستند و مانند سایر بخش های بدن، با گذشت زمان تجزیه می شوند
یک فولیکول مو فقط به مدت ۲ تا ۷ سال در حال تولید باقی می ماند و وقتی مو می ریزد، این فرآیند متوقف شده است
با این حال، همانطور که می بینید، بسیاری از ما هنوز پس از این مهلت ۲-۷ ساله موهای پُری داریم چرا که بدن به ذخایر سلول های بنیادی دسترسی پیدا می کند تا کراتینوسیت ها و ملانوسیت های جدیدی تولید کند، اما این ذخایر نیز بی نهایت نیستند
به نظر می رسد که سلول های بنیادی کراتینوسیت ها عمر بیشتری نسبت به سلول های بنیادی ملانوسیت ها دارند، به همین دلیل افرادی که موهای سفید دارند همچنان نیاز به اصلاح مو دارند
اما نکته اصلی این مقاله این است که آیا استرس بر این فرآیند سفید شدن مو تأثیر دارد یا خیر، که اینجا بحث کمی پیچیده می شود
هیچ شکی نیست که ژنتیک در نحوه رشد موهای شما تأثیر دارد، طاسی زودرس، سفید شدن زودهنگام مو و طاسی با الگوی مردانه به وضوح ارثی هستند
ژن های شما تعداد سلول های بنیادی و مدت زمانی که فولیکول ها برای رشد مو فعالیت دارند را تعیین می کنند
نمی توانیم کار زیادی در مورد این جنبه های اساسی ساختار ژنتیکی مان انجام دهیم اما استرس چیزی است که می توانیم کنترل کنیم
سطوح بالای استرس باعث افزایش سطح هورمون های استرس می شود
هورمون های استرس (آدرنالین، کورتیزول و نورآدرنالین) چیزهای مضر در بدن نیستند؛ در واقع، ما به این هورمون ها نیاز داریم تا گروه های خاصی از عضلات را فعال کنیم و در مواقع نیاز انرژی بیشتری کسب کنیم (همان «افزایش آدرنالین» معروف) که به عنوان پاسخ «جنگ یا فرار» شناخته می شود
با این حال، این موضوع می تواند دو لبه داشته باشد سطوح بالای هورمون های استرس در بدن می تواند باعث التهاب در بافت ها و سلول های بدن شود
افزایش التهاب می تواند منجر به تضعیف سیستم ایمنی، تسریع فرآیند پیری و افزایش خطر ابتلا به بیماری های قابل انتقال و غیرقابل انتقال شود
یک مطالعه پیشگام در موش ها نشان داد که استرس باعث آزاد شدن نورآدرنالین در نزدیکی پایه فولیکول های مو می شود
این نورآدرنالین باعث تخلیه ملانوسیت می شود که وظیفه تولید رنگدانه ای به نام ملانین برای رنگ دهی موها دارد
به این ترتیب زمانی که ملانوسیت ها می میرند، آنچه که برای این موش ها باقی می ماند، موهایی است که دیگر سلول های تولیدکننده رنگدانه ندارند
در یک مطالعه پیشگام در سال ۲۰۲۱، محقق «آیلت م. روزنبرگ» Ayelet M. Rosenberg و همکارانش موفق شدند نقش استرس در سفید شدن موها در انسان ها را تأیید کنند
«دکتر آیلت» تصمیم گرفت که با استفاده از یک روش ساده، رویدادهای استرس زا را در کنار هر تغییر در مو بررسی کند
برای بررسی دقیق مو، از قدرتمندترین روش میکروسکوپی یعنی میکروسکوپ الکترونیاستفاده کردند
برای تجزیه و تحلیل سطح استرس، از شرکت کنندگان خواسته شد که یک آزمون ارزیابی استرس روانی اجتماعی را پر کنند
با استفاده از تصاویر میکروسکوپ الکترونی، آن ها توانستند الگوهای مختلف رنگ دانه ای روی ساقه مو را مشاهده کنند
با استفاده از میانگین نرخ رشد موی انسان، توانستند هر رویداد زندگی را به یک بخش خاص روی ساقه مو پیوند بزنند
برای مثال، اگر کودک سالمی را در نظر بگیرید، می توانید بر اساس قد او سن تقریبی اش را تخمین بزنید و «دکتر آیلت» و همکارانش همین کار را انجام دادند
آن ها توانستند تغییرات در ساقه مو را با رویدادهای مختلف زندگی که در پرسشنامه خود گزارش شده بود، تطبیق دهند
موهای ما به طور دائمی اطلاعاتی درباره گذشته بیولوژیکی مان را در خود نگه می دارند
فیلم های میکروسکوپ الکترونی از ساقه مو امکان مشاهده سفید شدن مو و حتی بازگشت آن به رنگ اصلی را فراهم می کند
این مطالعه به طور قاطع نشان می دهد که سطوح استرس می تواند رنگ مو را تغییر دهد
تست ارزیابی استرس یکی از شرکت کنندگان نشان داد که سفیدی موی او در آن برهه مربوط به تجربه جدایی زناشویی بود که به جابجایی ختم شد
مطالعات علاوه بر نشان دادن سفید شدن مو ناشی از استرس، همچنین نشان داد که کاهش سطوح استرس می تواند این فرآیند سفید شدن را معکوس کند!
توجه کنید که فقط موهایی که بر اساس استرس سفید شدند می توانند با از بین رفتن تنش و استرس، دوباره به حالت اول بازگردند!
هنگامی که موهای پوست سر یک مرد ۳۵ ساله قفقازی با موهای قهوه ای رنگ را بررسی کردند، مشاهده کردند که یک موی خاکستری به رنگ اصلی خود بازگشته است
این مرد درست قبل از این دوره به مدت ۲ هفته به تعطیلات رفته بود، این شواهد علمی ثابت می کند که ما به تعطیلات نیاز داریم تا جوان تر احساس کنیم—و به نظر برسیم!
دانشمندان پیش تر بر این باور بودند که سفید شدن مو به دلیل از دست دادن برخی پروتئین های مسئول رنگ مو اتفاق می افتد
با این حال، این مطالعه نشان داد که استرس باعث افزایش برخی پروتئین ها در ساقه مو می شود که منجر به سفید شدن مو می گردد
با افزایش سن، به طور طبیعی، کراتینوسیت ها و ملانوسیت ها شروع به مردن یا غیرفعال شدن می کنند و این موضوع به دنیایی پر از موهای نقره ای و الهه های با موهای خاکستری منجر می شود
اما اگر می خواهید این تغییر را کند کنید، کاهش استرس می تواند راهی برای حفظ جوانی تان باشد
