بررسی ویژگی ها و موارد کاربرد کلرید پتاسیم (KCL)

 

 

پتاسیم کلرید به عنوان مهم ترین نمک پتاسیم کاربردهای زیادی در صنایع گوناگون دارد. از جمله مهمترین موارد کاربرد پتاسیم کلراید (Potassium chloride) می توان به صنایع کشاورزی و غذایی اشاره کرد.

 

پتاسیم کلرید چیست؟

 

پتاسیم کلرید که از معروف ترین نمک های پتاسیم بوده و به نام پتاس نیز مشهور است از ترکیب عناصر پتاسیم و کلر نمکی تشکیل می شود.

 

این ماده از سنگ معدن قابل تهیه و استخراج است. کاربرد پتاسیم کلرید پرمصرف ترین نوع نمک پتاسیم ‌دار است. این ماده به صورت پودر یا کریستالی جامد به رنگ سفید یا صورتی یا بی رنگ دیده می شود. از طرفی پتاسیم کلرید یک هالید فلزی است که وجود آن می تواند برای بدن به عنوان منبع الکترولیت عمل کند.

 

موارد مصرف مختلف این نمک آن را به ماده ای پر اهمیت در زندگی انسان تبدیل نموده است. از مهم ترین مصارف پتاسیم کلرید می توان به کاربرد آن به عنوان الکترولیت‌، بافر‌های pH، کودهای شیمیایی، تولید گل حفاری و ساخت مواد منفجره و… اشاره نمود.

 

انواع پتاسیم کلرید به دو نوع کلروپتاس سفید و کلروپتاس صورتی در صنایع استفاده می شود. رنگی صورتی، قرمز یا سفید پتاسیم کلرید با توجه به استخراج این ماده از معادن و فرآیندهای صورت گرفته بر روی آن است.

 

خواص پتاسیم کلرید

 

● فرمول شیمیایی آن KCl است
● در آب انحلال پذیر است
● در گلیسرول و بازها نیز محلول است
● در اتر نامحلول است
● به صورت جزئی در الکل حل می شود
● وزن مولکولی آن 74.548 گرم بر مول است
● چگالی این ماده 1.984 اندازه گیری شده است
● نقطه جوش آن 2732 است
● نقطه ذوبی برابر با 1418 درجه فارنهایت دارد

 

انواع پتاسیم کلرید

 

خرید کلرید پتاسیم در انواع مختلف در بازارهای جهانی خرید و فروش می شود که در ادامه به برخی از آن ها اشاره شده است.

 

گرانول درشت

 

اندازه این نوع از پتاسیم کلرید موجب شده است تا تقریبا 70 درصد از کل مقدار فروش مربوط به آن باشد. این ماده به صورت مخلوطی از توده خشک مورد استفاده قرار می گیرد.

 

اندازه استاندارد

 

نوع استاندارد اغلب در کود های شیمیایی برای رشد گیاه مورد استفاده قرار می گیرد.

 

محلول

 

استفاده از این محصول در صنعت کود های محلول صورت گرفته و کاربرد آن نیز رو به افزایش است.

 

کاربرد پتاسیم کلرید

 

کلرید پتاسیم در ساخت پتاس که نوعی کود با ارزش است نقش مهمی دارد. این ماده قادر است خاک را با پتاسیم غنی کرده و منجر به رشد بیشتر گیاهان شود. پتاسیم کلرید به عنوان جایگزین نمک در غذاهای فرآوری شده ای مانند سوپ، انواع سس، غلات صبحانه و نوشیدنی های ورزشی به جای نمک استفاده می شود تا پتاسیم بدن تامین گردد.

 

کلرور پتاس در صنایع غذایی به عنوان ماده قوام دهنده به کار می رود. پتاسیم کلرید قادر است بافت و ساختار ماده غذایی را تقویت نماید. کلرید پتاسیم همچنین یکی از مواد اولیه مهم مورد نیاز در ساخت فلز پتاسیم نیز به شمار می رود.

 

 

صنایع گوناگون

 

تولید صابون یکی از موارد مصرف صنعتی پتاسیم کلراید است. در فرآیند تصفیه آب نیز از این ماده برای نرم کردن آب به عنوان جایگزین کلرید سدیم استفاده می شود. از این نمک پرمصرف همچنین در جوشکاری آلومینیوم همراه با نمک های دیگر استفاده می شود.

 

صنعت حفاری

 

ریزش رس‌ ها در هنگام حفاری باعث گیر کردن لوله‌ های حفاری در حفره می شود. سازه‌ های رسی کاتیون ‌های تک ظرفیتی دارند. این کاتیون ها به راحتی با کاتیون ‌های دیگر جابه جا می‌ شوند.

 

اگر کلرید پتاسیم در مجاورت رس‌ های حفره حفاری قرار گیرد، یون +K در سطح این رس ‌ها جایگزین کاتیون تک ظرفیتی رس شده و بنابراین رس ‌ها پایدارتر خواهند شد. به بیان دیگر با مصرف پتاسیم کلرید از تورم رس ‌ها در اثر فیلتر شدن گل حفاری جلوگیری می کند.

 

تهیه کود شیمیایی

 

خواص پتاسیم کلرید موجب شده است از این ماده  به عنوان کود در صنایع کشاورزی استفاده های فراوانی می شود. در ادامه برخی از دلایل مصرف این ماده مطرح شده است:

 

● این ماده در طبیعت یافت می شود.

● منبعی غنی برای تغذیه گیاه است.

● نسبت به سایر کود های هم خانواده اش قیمت ارزان تری دارد.

● برای تغذیه گیاه بهتر عمل می کند.

 

لازم به ذکر است که مصرف این ماده به قدری است که در حدود 95 تا 96 درصد کود های شیمیایی از آن تشکیل شده اند.

 

 کود شیمیایی در سه گرید تولید و عرضه می شوند:

 

1- گرید استاندارد

2- گرید درشت

3- گرید دانه ای

 

دانه ها با اندازه 0.2 تا 0.8 میلی متر به عنوان گرید استاندارد در نظر گرفته می شوند. ذرات با اندازه 0.8 تا 2 میلی متر در گرید درشت و ذرات 1.2 تا 3.5 میلی متر نیز در گرید دانه ای قرار می گیرند.

 

کاربرد خواص پتاسیم کلرید در درمان

 

پتاسیم کلرید می تواند در درمان هیپوکالمیا به کار رود. خون به سطحی از پتاسیم نیاز دارد تا سلول های بدن بتوانند به وظایف خود به درستی عمل کنند. افرادی که از کمبود پتاسیم در خون رنج می برند، به بیماری هیپوکالمیا مبتلا هستند. قرص های پتاسیم کلراید می توانند برای تنظیم پتاسیم خون در این بیماران مفید واقع شوند.

 

کنترل فشار خون با K

 

رژیم غذایی حاوی پتاسیم می تواند به حذف سدیم اضافی بدن منجر شود. مصرف صحیح این ماده طبق دستورالعمل های پزشکی می تواند کاهش فشار خون را در پی داشته باشد.

 

پتاسیم، الکترولیتی مهم بوده و برای عملکرد صحیح سلول های بدن ضروری است. کمبود پتاسیم در بدن زمانی رخ می دهد که جذب آن بسیار کم شود. در ادامه برخی از دلایل کاهش پتاسیم در بدن را معرفی می کنیم.

 

● استفراغ بیش از حد یا اسهال

● کتواسیدوز دیابتی

● مصرف دارو های دیورتیک

● گرسنگی

● اختلالات غدد فوق کلیوی

 

عوارض جانبی پتاسیم کلرید

 

بروز ناراحتی در دستگاه گوارش مانند تهوع و استفراغ، اسهال و خونریزی از جمله عوارض این ماده در بدن است. مصرف بیش از حد کلرور پتاس موجب بروز هایپر کالمی خواهد شد.

 

این اختلال می تواند به مهار هدایت قلبی، آریتمی، فیبریلاسیون و اسکلروز منجر شود. سازمان غذا و دارو مقدار مصرف مکمل های پتاسیم را محدود کرده و برای استفاده آن بازه ای از کاربرد روزانه تعیین نموده است.

 

پتاسیم کلرید را از کجا بخریم

 

همان طور که توضیح داده شد پتاسیم کلرید در انواع مختلفی در بازار جهان شیمی عرضه می گردد. بنابراین با توجه به نوع پتاسیم کلرید قیمت این ماده نیز متفاوت خواهد بود. درجه خلوص ترکیبات شیمیایی از عوامل مهم تاثیر گذار بر قیمت آن ها است.

 

در رابطه با این محصول نیز میزان خلوص بر قیمت تمام شده آن موثر است. مقدار و حجم خریداری شده از کالا نیز عامل تاثیرگذار دیگری بر بر قیمت محصول است.

 

خرید پتاسیم کلرید

 

فروش پتاسیم کلرید علاوه بر بازار مواد شیمیایی از طریق سایت فروشگاه های معتبر مواد شیمیایی نیز امکان پذیر است. توجه شود که در خرید مواد شیمیایی دقت شود تا این محصولات را تنها از منابع معتبر تهیه نمایید تا از عوارض و خطرات احتمالی جلوگیری شود.

 

نکات ایمنی هنگام استفاده از مواد شیمیای

 

از مهم ‌ترین مواردی که باید در آزمایشگاه شیمی مورد توجه قرار بگیرد استفاده از وسایل ایمنی است. عینک محافظ، دستکش و روپوش آزمایشگاهی از وسایل ایمنی مهم در محیط آزمایشگاه به شمار می آیند.

 

تجهیزات ایمنی در آزمایشگاه از فرد در مقابل انواع مواد شیمیایی که به طور آگاهانه یا نا آگاهانه با آن ها تماس خواهد داشت محافظت می کند. برخی از مواد شیمیایی مثل اسید سولفوریک غلیظ بسیار خورنده هستند و در صورت عدم کنترل صحیح باعث سوختگی جدی می شوند.

 

دستکش ضد اسید چیست

 

دستکش ضد اسید یکی از مهم ترین ابزار ایمنی در آزمایشگاه های شیمی است و هنگام کار با مواد شیمیایی مانند اسید ها و یا ترکیبات اسیدی باید حتما از دستکش ضد اسید یا دستکش ایمنی استفاده شود.

 

دستکش ضد اسید به دلیل داشتن روکش pvc در برابر مواد اسیدی، قلیایی، بیولوژیکی و سایر مواد شیمیایی مقاوم است. آستر داخلی دستکش ضد اسید اغلب از پنبه نرم یا کتان ساخته می شود تا به پوست دست آسیبی وارد نشده و حساسیت ایجاد نکند.

 

این دستکش همچنین در مکان هایی استفاده می شود که افراد با مشتقات نفتی، مواد شیمیایی خورنده، انواع اسید ها، انواع مواد قلیایی، انواع حلال ها، چربی و… برخورد دارند. لایه pvc موجود در این دستکش ها موجب ایجاد حفاظت در برابر لغزش در کف دست می شود. دستکش ضد اسید همچنین به ایجاد ایمنی بیشتر در عملیات جا به جایی وسایل در محیط های خشک و مرطوب کمک می کند.  

 

 

کاربرد دستکش ضد اسید

 

● محیط های آزمایشگاهی
● محیط های صنعتی و کارگاه ها
● صنایع کشاورزی
● آزمایشگاهای بیولوژیکی مانند کشتارگاه، دامپروری، دامداری و مرغداری و بیمارستان ها
● صنایع چاپ
● مکان هایی که مواد شیمیایی اسیدی و قلیایی در آن ها استفاده می شوند
● صنایع آبکاری و صنایع شیمیایی
● هنگام کار با انواع حلال های صنعتی
● کارخانه ها و کارگاه های صنعتی
● کارهای سخت و سنگین مثل کار در معدن
● صنایع فلزی و ذوب فلزات
● صنایع نفت و گاز و پتروشیمی
● مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی
● مکان های تعمیراتی و مکانیکی
● رنگرزی

 

نکات ایمنی پس از استفاده از دستکش ضد اسید

 

پس از هر بار مصرف لکه ها و آلودگی ها را با شوینده مناسب از روی دستکش ضد اسید پاک نمایید. زیرا این مواد ممکن است موجب آسیب رسیدن به دستکش و کاهش کارایی آن شوند. دستکش ضد اسید در برابر الکتریسیته مقاوم نیست. بنابراین هنگام فعالیت الکتریکی از آن استفاده نکنید.

 

برخی از این دستکش ها تا حرارت 60 درجه سانتی گراد مقاومت گرمایی دارند. توجه داشته باشید از وسایلی که موجب بریدگی و یا سوراخ شدن دستکش می شوند دوری کنید.

 

مزایا دستکش ضد اسید

 

دستکش ضد اسید دارای مقاومت بالایی در برابر سایش است. در قسمت انتهایی دستکش و پنجه و کف دست از یک لایه pvc  سمباده گونه استفاده شده است که به جلوگیری از لغزش کمک کرده و سطح چنگش را افزایش می دهد.  این دستکش در هر دو محیط خشک و مرطوب قابل استفاده است.

 

در برابر خورندگی و سایش مقاوم بوده و در دماهای پایین قابلیت انعطاف پذیری خود را حفظ می کند. در برابر حلال ها و مواد نفتی، روغن های روان کننده و… مقاومت مناسبی داشته و در برابر سوراخ شدگی و سایش نیز مقاوم است. آستر پنبه ای تعبیه شده در آن به مواد ضد باکتری آغشته است و از پوست دست در مقابل بیماری های پوستی و بوی بد ناشی از عرق جلوگیری می کند.

 

انواع دستکش ضد اسید

 

برای انتخاب دستکش مناسب باید کاربرد و محل استفاده از آن مشخص باشد. مورد مهم دیگر محدوده مورد نیاز برای حفاظت است.

 

این موضوع بررسی به مصرف کننده کمک می کند تا بتواند انتخاب مناسبتری از بین انواع دستکش ضد اسید ساق بلند یا ساق کوتاه داشته باشد. دامنه خطری که ترکیبات شیمیایی ممکن است برای فرد ایجاد کنند  نیز باید پیش از خرید دستکش مورد بررسی قرار بگیرد.

 

در تهیه دستکش ها باید دقت شود که استاندارد بوده و مقاومت مطلوبی در برابر خطرات مکانیکی و فیزیکی و… داشته باشند. استاندارد مقاومت در برابر مواد شیمیایی خطرناک یکی از ملزومات دستکش ضد اسید ایمن به حساب می آید. این دستکش ها باید استاندارد های EN388  و EN374 را داشته باشند.

 

از ویژگی های ضروری این دستکش ها دوام بالاست. دستکش هایی که زود خراب شوند برای کار در صنعت مقرون به‌ صرفه نخواهند بود. دستکش ضد اسید در قسمت داخلی دارای لایه ای لطیف، نرم و کتانی است تا به پوست دست آسیبی وارد نشود. همانطور که گفته شد این لایه کتانی از بروز حساسیت های پوست نیز پیشگیری می کند.

 

قیمت دستکش ضد اسید

 

با پیشرفت صنایع و توجه بیشتر به ایمنی و سلامت در حین کار، استفاده از این دستکش های ضد اسید نیز افزایش یافته است. هرچه دستکش با کیفیت تر، مقاوم تر و دارای استاندارد های بالاتری باشد، قیمت بیشتری هم خواهد داشت. وارداتی بودن کالا نیز یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر قیمت کالا است. فراموش نکنید که بسیار مهم است این محصولات را از مراکز فروش معتبر تهیه نمایید.