روانشناسی برای کاهش استرس ناشی از معاملات بورس، شامل دو بخش روانشناسی بازار و روانشناسی خویشتن است که هرکدام، ویژگیهای منحصربهفرد خود را دارند.
در روانشناسی بازار، افراد میبایست با کنترل هیجانات در شرایط و وضعیتهای مختلف، رفتارها را بررسی و سپس، به انجام معاملات بپردازند.
علاوه بر روانشناسی بازار، کاربران باید به روانشناسی خویشتن نیز توجه کنند و ذهن و روح خود را برای انجام معاملات بهینه، آماده سازند. برای این اقدام، معاملهگران باید بر روی تقویت احساسات و هیجان خود، کار کنند تا بتوانند احساسات خود را در شرایط مختلف، کنترل کنند.
در این روند، حرص، طمع، ترس و نگرانیهایی وجود دارد که توجه به آنها، علاوه بر آسیب به فرد، امکان خطا در معاملات را دوچندان میکند. پس باید برای کنترل این عوامل، تمهیدات لازم در نظر گرفته شود. در ادامه مقاله، با بررسی برخی از مهمترین راههای کنترل استرس یا کاهش آن حین معاملات بورس، با ما همراه باشید.
استرس در معاملات بورس، به دلایل بزرگ و کوچکی رخ میدهد که البته در بیشتر مواقع، طبیعی است. افراد، دارایی خود را وارد این بازی میکنند تا به سود بیشتر دست یابند؛ به همین دلیل، ترس شکست و از دست رفتن سرمایه، برای آنها استرس و اضطراب ایجاد میکند. در ادامه، به برخی از رایجترین دلایل استرس در معاملات، اشاره میکنیم.
بازار معاملات، همواره با سرعت ثابتی، در حرکت نیست و کوچکترین عامل بیرونی میتواند سبب بروز حرکات سریع قیمت و نوسانات پرحجم در آن شود. لازم به ذکر است که این تغییرات ناگهانی و غیرمنتظره بازار، باعث ایجاد اضطراب و استرس در کاربران میشود؛ چراکه معاملهگران در این بازه زمانی، با تمام تلاش خود، سعی بر اعمال استراتژیهای خود و تطبیق آنها دارند.
معاملات، همواره با ریسک مالی قابلتوجهی همراهاند. اگر میزان ریسک معاملات از حد معمول فراتر رود، استرس را به دنبال دارد. در این حالت برای کنترل استرس، باید با اعمال قوانین کنترل ریسک، به مدیریت آن پرداخت. چنانچه این اقدام بهدرستی انجام نشود، ترس از دست دادن پول، میتواند منجر به ایجاد استرس در فرد شود.
تمامی معاملهگران، اغلب تصمیمگیری در چند ثانیه را که با نام فشار تصمیمگیری، شناخته میشود را تجربه کردهاند. این اقدام میتواند پیامدهای مالی قابلتوجهی به دنبال داشته باشد که به دنبال آن، جهت برقراری تماس مناسب در یک محدوده زمانی، استرس و اضطراب ایجاد میشود.
همانطور که ذکر شد، جهت انجام معاملات موفق و ایده آل در بازار بورس، میبایست به روانشناسی بازار و روانشناسی خویشتن، بهصورت مکمل و در کنار هم، توجه ویژهای داشت.
در این حالت، این امکان فراهم میشود که حتی با معمولیترین استراتژیهای معاملاتی، روند موفقیت در بازار بورس، سبز شود. همچنین، سرمایهگذاری در بازار، در چنین شرایطی، کاملاً شیرین خواهد شد و در یک بازه زمانی مشخص، به سود بالایی دست خواهید یافت. در ادامه، به بررسی برخی از راههای مهم کنترل استرس خواهیم پرداخت.
مهمترین و اساسیترین اقدام، تهیه پلن معاملاتی و ایجاد ناحیه امن در معاملهگری، از طریق مدیریت سرمایه تدوینشده است. باید تا حد امکان، به خودآگاهی برسیم و بر رفتارهای خود، مدیریت و تسلط داشته باشیم تا به اضطراب منجر نشود.
برخی افراد در برخورد با مشکلات بازار، دچار اضطراب میشوند و در این شرایط بهجای اینکه باوجود ترس، به راه خود ادامه دهند، سعی میکنند که از آن موضوع، فرار کنند. این اقدام، احتمال شکست در معامله را افزایش میدهد.
افزایش آگاهی و یادگیری نحوه کار در بازارهای مالی، میتواند از اتخاذ تصمیمهای نادرست در بازار، جلوگیری کند. پس هیچگاه بدون آموزش و آگاهی، دست به معامله نزنید.
همچنین، بهتر است با خود تمرین کنید که حتی در صورت برخورد با موانع نیز، با شجاعت هرچه بیشتر، به راه خود ادامه دهید و صحنه را ترک نکنید.
یکی دیگر از نکاتی که میتواند شرایط مناسبی در روانشناسی بازار بورس ایران برای افراد رقم بزند، داشتن برنامهریزی و هدفی مشخص، قبل از ورود به یک معامله است.
افراد بایستی این احتمال را در نظر بگیرید که ممکن است معامله، وارد ضرر و اشتباه شود. برای مواجه نشدن با چنین مشکلی، باید از قبل، راهکار و برنامهریزی داشته باشند.
یک معاملهگر حرفهای میداند که در صورت بروز برخی چالشها، باید چه رفتاری نشان دهد و چگونه تلاش خود را برای نجات سرمایه بهکار گیرد.
هیجانات، در معاملات بازار بورس چگونه وارد میشوند و چه تأثیری میتوانند بر روی نتایج معاملات داشته باشند؟ برخی عوامل مانند، یک خبر بسیار خوب اقتصادی یا سیاسی، توافق هستهای در بازار ایران یا امثال اینها، میتواند سبب بروز هیجان در معاملهگران شود و یک نوسان مثبت عالی در بازار بورس ایجاد کند؛ بهطوریکه اکثر سهمها، وارد صف خرید سنگین گردند.
برخی کاربران در چنین مواقعی، بدون اینکه کوچکترین تحلیل شخصی از شرایط هر سهمی داشته باشند و تنها جهت اینکه از این فرصت عالی بازار جا نمانند، اقدام به خرید یک سهم میکنند.
غافل از اینکه این قبیل رفتارها که در میان معاملهگران بازار بورس ایران نیز بسیار زیاد است، هیجاناتی به دنبال دارد. علاوه بر این، همین موضوع باعث معاملات اشتباه بسیار زیادی در حساب کاربری آنها میشود و ضررهای سنگینی را برای این افراد، به دنبال دارد.
اقدام درست این است که افراد، آموزش ببینید تا فقط با داشتن یک تحلیل شخصی کامل و جامع نسبت به یک سهم، اقدام به خرید آن کنند و هرگز بهواسطه اخبار و اطلاعات موجود در وبسایتها یا کانالها، سهمی خریداری نکنند.
اگر افراد نتوانند چنین شرایطی در معاملات خود ایجاد کنند و هیجانات بازار را از خود دور سازند، عملاً روحیه مناسبی برای سرمایهگذاری در بازار بورس را ندارند و بهتر است سرمایههای خود را وارد بازار دیگری کنند.
برای آموزش های بیشتر بازار های مالی و برسی پلتفورم های معاملاتی از سایت نظارت دات کام دیدن کنید
یکی دیگر از نکات بسیار مهمی که در روانشناسی بازار بورس ایران باید به آن اشاره کرد، عدم انجام معامله در نوسانات شدید و هیجانات بزرگ بازار است. البته شاید تصور کنید که این موضوع در ایران، مشابه با بند قبلی است، اما حتی اگر تحلیل کامل و جامعی از یک سهم در شرایط فعلی داشته باشید، بهتر است در چنین مواقع حساسی، اقدام به خرید نکنید.
بهعنوانمثال، هنگام برخی حوادث همچون، حوادث نظامی، که بهصورت لحظهای بر روی قیمت سهام در بازار بورس ایران تأثیر میگذارند و باعث تغییرات عمده، چه در جهت مثبت و چه در جهت منفی میشوند، بازه مناسبی برای انجام معاملات نیستند. آسیبهای جانبی واردشده در میان معاملهگران در بازار بورس، در چنین شرایطی، بسیار بالا است و عملاً روشهای تحلیلی، چندان قدرتمند نیستند که جلوی این عامل را بگیرند؛ درنتیجه، بازار به سمت این هیجان شدید، حرکت میکند.
با توجه به این موضوع، توصیه میشود که در چنین شرایطی، هم از خرید سهام و هم از فروش سهام، خودداری کنید و منتظر بمانید تا بازار، به شرایط پایدار خود برسد.
بسته به نوع خبر، زمان چنددقیقهای تا چندروزه نیاز است تا بازار، دوباره ثبات قبلی خود را بهدست آورد و مطابق با شرایط عرضه و تقاضای منطقی، تغییر کند. ادامه معامله در چنین حالتی، معمولاً یا از روی طمع کاربر است یا از روی ترس او!
برخی از افراد، از ترس اینکه سودهای خود را از دست ندهند یا وارد ضرر نشوند، سریعتر اقدام به فروش سهمهای باارزش خود میکنند.
برخی از معاملهگران نیز به طمع اینکه یک سهم در اثر یک خبر نظامی، با افت قابلملاحظهای مواجه شده است و در چند روز آتی، میتواند سود خوبی برای آنها به دنبال داشته باشد، اقدام به خرید آن میکنند؛ غافل از اینکه معاملهگری بر اساس احساس ترس و طمع، از متداولترین اشتباهات رایج در میان معاملهگران بازار بورس است که باید از آن، خودداری کنند.
در صورت بالا بودن دانش و آگاهی افراد نسبت به بازارهای مالی مختلف و همچنین، با شناخت و درک این عوامل استرسزا، معاملهگران میتوانند استراتژیهای هدفمندی را جهت کم کردن تأثیر آنها، پرورش ذهنیت انعطافپذیر و ایجاد تکنیکهای مدیریت استرس مؤثر، در روال معاملاتی خود ایجاد کنند که این عامل، درنهایت باعث افزایش توانایی آنها برای عبور از چالشهای بازار معاملات میشود.
بدون حفظ خونسردی و کنترل و مدیریت استرس و اضطراب، شما کاندید مناسبی برای حضور در بازار نخواهید بود و در این صورت، توصیه میشود که بازار دیگری را برای سرمایهگذاری و کسب سود انتخاب کنید.
بهبیاندیگر، بازارهای معاملاتی از دیرباز، با مجموعهای از چالشها، از نوسانات سریع قیمت گرفته تا فشار تصمیمگیری در چند ثانیه، مواجه بودهاند و این اتفاقات، عضو جدانشدنی از این مجموعه هستند.
برای حل این مشکل، معاملهگران باید بهجای تحمل استرس، خود را به استراتژیهای مدیریت استرس مؤثر، مجهز سازند تا بتوانند با شفافیت و خونسردی، در این بازار پرسود به معامله بپردازند.
در این مقاله، سعی بر آن بود که به بررسی عوامل مختلفی که به کنترل استرس در بازار بورس کمک میکند، بپردازیم تا در مواقع نیاز، از این مطالب، بهره بگیرید.
