احساس خستگی و خواب آلودگی پس از یک وعده غذایی، به ویژه یک وعده سنگین، امری رایج است، اما علت آن چیست؟
دانشمندان نتوانسته اند یک فرآیند خاص را برای توضیح خواب آلودگی پس از غذا، که به اصطلاح “کمای غذایی” نامیده می شود، شناسایی کنند
دلایل متعددی وجود دارند که از تطابقات تکاملی تا مولکول های سیگنال دهنده کوچکی که گرسنگی، سیری و چرخه خواب و بیداری را کنترل می کنند، در این فرآیند نقش دارند
برای درک رفتار پس از غذا، ابتدا باید رفتار ما قبل از غذا را درک کنیم
قبل از ناهار، ممکن است احساس گرسنگی و کمی خستگی از فعالیت های قبلی داشته باشیم، اما به طور کلی هنوز هشیار هستیم
با این حال، پس از غذا، رخوت و خواب آلودگی غالب می شود. سپس چند ساعت بعد، پس از اینکه معده غذای شما را هضم کرد، دوباره احساس هشیاری می کنید
یک نظریه می گوید که این نوع چرخه به دلیل نحوه غذا خوردن اجداد «شکارچی-گردآور» ما شکل گرفته است
آن ها برای شکار و جمع آوری غذا نیاز داشتند هشیار باشند، اما پس از خوردن، هورمون های مختلفی ترشح می شد که بیشتر آن ها به استراحت کمک می کردند.
آن ها غذا را یافتند، غذا را خوردند و زنده ماندند، و در این مرحله می توانستند استراحت کنند تا زمانی که دوباره احساس گرسنگی کنند
چرا بعد از غذا احساس خواب آلودگی می کنیم
این نظریه برای توضیح رفتار انسان های پیشاتاریخی منطقی به نظر می رسید، اما دانشمندان معتقد بودند که برای انسان های امروزی به درستی صدق نمی کند
امروزه ما وابسته به شکار برای بقا نیستیم و غذا تقریباً همیشه و در بیشتر نقاط دنیا در دسترس است
مطالعات بیشتر نشان داد که هورمون ها و تأثیر آن ها بر فعالیت مغز در این فرآیند نقش دارند
برخی از هورمون هایی که مسئول گرسنگی و تغذیه هستند، مانند اورکسین و گرلین، در کنترل بیداری نیز نقش دارند
اورکسین هوشیاری را در افراد گرسنه افزایش می دهد و گرلین نقش مهمی در کاهش مصرف انرژی در زمان گرسنگی دارد
مطالعات دیگر نشان می دهد که سروتونین نیز در این فرآیند دخالت دارد سروتونین یک انتقال دهنده عصبی است که خواب را ترویج می کند
پیش ماده آن، تریپتوفان است که تنها از طریق رژیم غذایی تأمین می شود با این حال، تریپتوفان در جریان خون به سادگی به سروتونین تبدیل نمی شود
مطالعات نشان داده اند که یک وعده غذایی سنگین به این فرآیند کمک می کند
فزایش سطح گلوکز خون به جذب تریپتوفان کمک می کند، سروتونینی که تولید می شود، به سیری کوتاه مدت و میل به خواب پس از یک وعده غذایی سنگین منجر می شود
همچنین مقادیر زیاد گلوکز اثر معکوسی بر نورون هایی که تحت تأثیر اورکسین و گرلین بودند، دارد
گلوکز بالاتر این نورون ها را خاموش می کند و هشیاری کاهش یافته و خواب آلودگی ترویج می شود
علت خواب بعد از خوردن ناهار و صبحانه
مصرف یک وعده غذایی سنگین باعث می شود خون و انرژی بدن به سمت دستگاه گوارش منتقل شود با ورود غذا، فرایند هضم آغاز می شود و این مراحل نیاز به انرژی زیادی دارند
برای تأمین این انرژی، خون رسانی به مغز و سایر اندام ها کاهش می یابد که باعث خواب آلودگی می شود
در واقع، وقتی احساس سیری می کنیم که غذا به روده کوچک رسیده باشد پیامی از «رضایت تغذیه ای» به مغز ارسال می شود و بدن از حالت هشیاری ناشی از گرسنگی خارج می شود
به همین دلیل بلافاصله پس از غذا خوردن خواب آلود نمی شویم، بلکه پس از حدود نیم ساعت این احساس ایجاد می شود
هر نوع غذایی می تواند منجر به خواب آلودگی شود اما وعده های غذایی سرشار از چربی و آنهایی که عمدتاً از کربوهیدرات ها تشکیل شده اند با خواب آلودگی بیشتر بعد از غذا همراه هستند
و برخی از غذاها حاوی هورمون ملاتونین تنظیم کننده خواب هستند که می تواند باعث شود بعد از غذا چرت بزنید
خواب آلودگی بعد از غذا می تواند در بدترین زمان ها رخ دهد – درست قبل از ارائه کار یا درست قبل از رانندگی به خانه
اما کارهایی وجود دارد که شاید بتواند برای حفظ سطح انرژی و جلوگیری از خواب آلودگی بعد از غذا کمک کند
در اینجا چند نکته برای جلوگیری از احساس خستگی و سستی وجود دارد:
