روش نگهداری گل سیکلامن در خانه با طرز آبیاری سیکلامن در دما و رطوبت مناسب تا اصول تکثیر این گل خوشگل و نحوه تکثیر آنرا می خوانید
سیکلامن که با نام های «نگون سار» ، «پنجه مریم» و «بخور مریم» نیز شناخته میشود سرده ای از گیاهان گلدار و چند ساله و از خانواده پامچالیان هستند
ریشه آن از اروپا و حوضه مدیترانه تا قفقاز و ایران و قسمت های از سومالی می‌باشد
(Cyclamen) به دلیل گل های بسیار زیبای خود ارزش زیادی دارد و حتی در برخی فرهنگ های کشور برای دفع چشم زخم کاربرد دارد
بهترین روش نگهداری گل سیکلامن
سیکلامن خود را فقط زمانی آبیاری کنید که وقتی سطح خاک را لمس کردید کاملا خشک شده باشد، اما گیاه را آنقدر در این حالت خشک قرار ندهید که دچار علائم کم آبی مانند افتادگی برگ ها و گل ها شود، آبیاری حدودا یک یا دو بار در هفته کافیست
همچنین سعی کنید آبیاری را از زیر برگ ها انجام دهید زیرا رطوبت زیاد برگ و ساقه ممکن است این بخش ها را دچار پوسیدگی کند
در فصل سرما که گیاه به طور فعال در حال رشد است آن را در مقابل نور روشن و غیر مستقیم قرار دهید و در تابستان که گیاه خواب است، بهتر است سیکلامن را در یک نقطه خنک و تاریک با گردش هوای خوب نگهداری کنید
اگر می خواهید گیاه شما دوباره در پاییز آینده گل دهد، باید اجازه دهید در تابستان به خواب رفته و آبیاری را کاهش دهید
سیکلامن ها دمای خنک یعنی بازه ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتیگراد در روز و دمای ۱۰ درجه در شب را ترجیح میدهند
اگر این دما به بالای ۲۱ درجه برسد، ممکن اسن جوانه ها رشد نکنند و در دمای زیر ۵ درجه نیز معمولا دوام نخواهد آورد
از آنجا که این گیاه از گرمای شدید متنفر است میتوانید در تابستان شب ها گلدان را در بیرون از خانه بگذارید
سیکلامن ها دوست دارند خاکشان مخصوصا در فصل رشد که همان فصل سرماست، به طور یکنواخت مرطوب باشد
اما باز هم بین دو آبیاری اجازه دهید خاک کمی حالت خشک پیدا کند، چرا که خیس و غرقابی کردن دائم خاک باعث مرگ حتمی گیاه خواهد شد
برای تامین رطوبت بیشتر گیاه را هفته ای یک تا دو بار مه پاشی کنید و در صورت وجود رطوبت کافی و مشاهده علائم پوسیدگی دیگر لازم به این مورد نیست
سیکلامن خاک غنی و ارگانیک و دارای زهکشی خوب با pH کمی اسیدی را ترجیح میدهد ، از جمله مخلوط های مناسب میتوان به مخلوط دو قسمت پیت ماس + یک قسمت خاک باکیفیت باغچه + یک قسمت شن اشاره کرد
از خاک های سنگینی که مستعد غرقاب شدن هستند اجتناب کنید چرا که باعث پوسیدگی ریشه خواهند شد و برای مهم کاری بهتر است سیکلامن را در گلدان بلند بکارید تا رطوبت اضافی حتی‌الامکان دورتر از ریشه قرار گیرد
سیکلامن به کوددهی زیادی نیاز ندارد اما اگر دوست دارید هر سال شاهد شکوفایی گل های زیبای آن باشید، در پایان تابستان یا اوایل پاییز هر ۲ تا ۳ هفته یکبار برای حفظ گلها استفاده گیاه را با کودهایی مانند ۱۰-۱۰-۱۰ یا ۲۰-۲۰-۲۰ تغذیه کنید
از روش تکثیر تا نگهداری سیکلامن
سیکلامن به طور طبیعی در پاییز، زمستان و بهار و هنگامی که هوا خنک و مرطوب شود، شکوفا می شود، اما آنها در طول تابستان های گرم و خشک، به خواب میروند تا برای شکوفایی دیگر انرژی داشته باشند
این گل های زیبا که شبیه پروانه های در حال پرواز هستند در رنگ های سفید و صورتی و حتی قرمز دیده میشوند
مهم ترین روش های ایجاد شکوفه ها در این گیاه رعایت نکات اولیه مانند کنترل آبیاری، دما، نور و کوددهی بخصوص در فصل پاییز و زمستان است
در کنار این موارد شما باید گلدان را در فصل تابستان که گیاه خواب است در مکانی خنک، خشک و کم نور قرار داده و آبیاری را بسیار کاهش دهید تا با فرا رسیدن فصل شکوفایی سیکلامن انرژی کافی برای تشکیل گل ها داشته باشد
این گل گیاهان پس از شکوفه دادن، به آرامی به حالت خواب فرو میروند و در این مرحله برگهای آنان شروع به زرد شدن و پژمرده شدن خواهند کرد
کاری که شما باید انجام دهید کاهش آبیاری و قرار دادن گلدان به مدت ۸ تا ۱۰ هفته در مکانی کم نور و خنک است، سپس با شروع پاییز آبیاری معمول را پیش بگیرید
این کار باعث میشود گیاه در فصل رشد با گل های زیباتر و قوایی بیشتر بازگردد
تعویض گلدان سیکلامن باید هر دو سال یکبار و در فصل تابستان که گیاه در خواب است انجام شود. گلدانی کمی بزرگتر از گلدان قبلی انتخاب کرده و گیاه را با دقت از گلدان سابقش خارج کنید
حتی‌الامکان خاک کهنه را از روی ریشه ها بتکانید و آن را در گلدان و خاک مناسب جدید بکارید و آبیاری کنید
برای جلوگیری از بروز شوک، از مخلوط خاک مشابه مخلوط قبلی استفاده نمایید
آبیاری و طرز کوددهی گل سیکلامن
آفات و بیماری های سیکلامن
بیماری پوسیدگی کپک خاکستری سیکلامن یک مشکل رایج در این گیاهان است و زمانی ظاهر میشود که محیط نگهداری گیاه بیش از حد مرطوب و سرد باشد و گردش هوای مناسب نیز وجود نداشته باشد
این نوع پوسیدگی از قاعده ساقه ها شروع می شود و به سرعت به جوانه ها و برگ ها حمله می کند که در این صورت، تمام قسمت های آسیب دیده باید برداشته شده و دور ریخته شود و گیاه به نقطه ای با گردش هوای بهتر منتقل شود، اما اگر گیاه به شدت آلوده شده و امیدی به نجات نیست بهتر است آن را دور بریزید
کنه سیکلامن و کنه عنکبوتی زمانی ظاهر میشوند که رطوبت بسیار کم باشد
کنه های عنکبوتی کوچک، اما با چشم غیرمسلح قابل دیدن هستند و با دیدن تارهای سفید میتوانید به وجودشان پی ببرید اما کنه سیکلامن خیلی کوچک است و به راحتی قابل مشاهده نیست لذا در صورت دیدن علائمی مانند وجود برگ های زرد، پیچ خورده، تغییر شکل و رنگ یافته میتوانید به وجودشان مشکوک شوید
در این صورت گیاه آلوده را از سایر گیاهان منزل جدا کرده و با روش هایس نظیر غوطه ور کردن بخش های آسیب دیده در آب ۴۳ درجه و استفاده از آفت کش های رایج در صدد نجات گیاه خود برآیید
از جمله دیگر حشراتی که به سیکلامن حمله میکنند میتوان به انواع شپشک ها اشاره کرد که باعث تغییر رنگ و مخطط شدن شاخ و برگ و گل ها می شوند
بهترین راه برای جلوگیری از چنین مشکلاتی اجتناب از شرایط گرم و خشک است
این طبیعی است که با نزدیک شدن تابستان برگ های سیکلامن زرد شوند، این به این معنی است که گیاه برای خواب تابستانی آماده میشود و در این دوران باید از لحاظ آبیاری و نوردهی به گیاه استراحت داده و گلدان را در جایی خنک و کم نور قرار دهید
البته نور مستقیم و بیش از حد و افراط و تفریط در آبیاری نیز ممکن است زرد شدن این گیاه را به دنبال داشته باشد
آبیاری بیش از حد عمده ترین مشکل در این گیاهان است که از علائم آن میتوان به وجود برگ های قهوه ای با لکه های نرم در سطح زیرین برگ ها، پوسیدگی یا تشکیل سفیدک پودری در مرکز آنها اشاره کرد
بنابراین علاوه بر جلوگیری از پوسیدگی ریشه باید مراقب باشید بخش های دیگر گیاه مانند ساقه و برگ را بیش از حد خیس نکنید و معمولا خشک نگه دارید
نحوه نگهداری سیکلامن در خانه و آپارتمان
افتادگی برگ های سیکلامن عمدتا در اثر نوسانات دما یعنی گرما یا سرما ناگهانی اتفاق می‌افتد ، از دیگر دلایل آن میتوان به افراط و تفریط در آبیاری اشاره کرد که شادابی و انعطاف پذیری بخش های گیاه را کاهش میدهند
از قرار دادن گلدان در برابر وسایل گرمایشی و سرمایشی نیز بپرهیزید
زمان گلدهی سیکلامن با توجه به نوع آن عمدتا متنوع است، اما اگر غده ها خیلی عمیق کاشته شوند ممکن است گلدهی رخ ندهد
همچنین سیکلامن برای گلدهی به مواد مغذی نیاز دارد، بنابراین در پاییز به کوددهی بپردازید
علاوه بر اینها ، استراحت و عدم کوددهی و آبیاری فراوان در دوران خواب (تابستان) بسیار مهم است پس از خسته کردن گیاه بپرهیزید
غده و احتمالاً سایر قسمت های بیشتر گونه های این گیاه حاوی مواد مختلفی از جمله ساپونین‌ها هستند که مقدار زیاد آن در انسان و حیوانات خانگی ممکن است باعث مسمومیت و عوارض دیگر شود
اگر کودک یا حیوان خانگی شما بیش از حد آب دهان ترشح میکند ممکن است اجزای این گیاه را خورده باشد و بهتر است فورا به دکتر مراجعه کنید
این گیاه انواع بسیاری دارد که همگی آنها در رنگ های سفید خالص، تمام طیف های صورتی، قرمز و متغیر هستند:
● آلپ
● کلچیس
● اروپایی معطر
● یونانی
● آفریقایی
● مینیاتوری قبرسی
● ماندگار ایرانی
روش های نگهداری سیکلامن با مشکلات
از آنجا که جوانه زدن بذر های این گیاه حدود یک ماه یا بیشتر طول میکشد و تبدیل آن به یک گیاه بالغ نیاز به مهارت و تجربه دارد چندان کاربردی نیست
با این حال برای انجام این روش بایستی بذرها را در عمق کم یک گلدان کوچک و دارای خاک مخصوص قلمه بکارید و با آبیاری و ایجاد حالت گلخانه ای به کمک یک پارچه یا پلاستیک پس از یک ماه جوانه زدن آنها را مشاهده کنید. پس از ایجاد برگ گیاه جوان آماده انتقال به گلدان اصلی است
یک برگ کاملا سالم انتخاب کرده و آن را با یک قیچی یا چاقوی تمیز از گیاه مادر جدا کنید. حالا چند روز قلمه را در مکانی کم نور در دمای اتاق قرار دهید تا قسمت جدا شده حالت پینه ای پیدا کند سپس انتهای برگ را به هورمون ریشه زایی آغشته کرده و در خاک مناسب قلمه و در گلدانی متناسب بکارید و تا زمان ریشه زایی مرطوب نگه داشتن خاک را فراموش نکنید
سیکلامن ساقه ای زیرزمینی به نام ژوخه یا غده دارد که بعنوان یک اندام ذخیره ای عمل میکند. با انتخاب یک غده سالم و کاشت آن در عمق ۳ سانتی متری گلدان و آبیاری مناسب نیز میتوانید به یک سیکلامن جدید دست پیدا کنید
البته برای تسریع ریشه زایی سعی کنید قسمت صاف غده رو به پایین و قسمت دیگر رو به بالا قرار گیرد
برای سالم و شاداب نگه داشتن سیکلامن، در طول دوره خواب تابستانی برگ های مرده و زرد شده و در حال مرگ را به محض ظاهر شدن هرس کنید
چرا که این گیاهان در طول فصل خواب استراحت می کنند و انرژی را برای سال آینده ذخیره می کنند و نباید آن را روی ساقه های در حال مرگ هدر دهند
از ریشه و ساقه زیرزمینی (ریزوم) گونه های خاصی از این گیاه در طب سنتی به عنوان دارو استفاده می شود. از جمله خواص و فواید آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
● تسکین دل درد و مشکلات گوارشی
● کاهش دردهای قاعدگی
● افزایش دهنده شیر و همچنین تعرق
● قاعده آور
● رفع کننده قوی یبوست
● باز کردن انسداد مجاری کبد
طرز آبیاری و روش نگهداری سیکلامن
از آنجا که این گیاه طبع بسیار گرم و خشکی دارد مصرف آن به تنهایی، برای اشخاص گرم مزاج مضر است،
همچنین مصرف بیش از حد آن در تمام افراد باعث مسمومیت و اسهال شدید میشود ، زنان باردار نیز از مصرف سیکلامن پرهیز کنند چرا که باعث سقط جنین میگردد
۷ 
۱ 
