علت کم شدن حس بویایی و چشایی چیست و دلایل کاهش حسن بویایی و چشایی نشانه چه بیماری است و علل مهم این امر را می خوانید
بین حس بویایی و چشایی ارتباط وجود دارد، هنگام جویدن غذا مولکول های بو به پشت بینی وارد می شوند، جوانه های چشایی به شما می گویند که غذا شیرین، ترش، شور یا تلخ است، بینی نیز مشخص می کند که این طعم به چه غذایی تعلق دارد ، به عنوان مثال مشخص می کند که طعم شیرین مربوط به انگور است یا سیب ، اگر بینی خود را بپوشانید طعم غذاها تغییر می کند چون متوجه بوی آن ها نمی شوید
با بالا رفتن سن تعدادی از رشته های عصبی مربوط به حس بویایی را از دست می دهید، جوانه های چشایی نیز کاهش یافته و آن هایی که باقی می مانند به خصوص بعد از ۶۰ سالگی چندان قوی نیستند
این موضوع معمولا روی تشخیص طعم شور یا شیرین تاثیر دارد، با این حال سعی کنید نمک یا شکر بیشتری به غذای خود اضافه نکنید چون با این کار در معرض ابتلا به بیماری های مختلف قرار می گیرید
هر عاملی که باعث تحریک و التهاب مخاط داخلی بینی شود و به گرفتگی، آبریزش یا خارش بینی منجر شود می تواند روی حس چشایی و بویایی تاثیر داشته باشد،
معمولا سرماخوردگی، عفونت سینوس ها، آلرژی، عطسه، احتقان بینی، آنفولانزا و کووید-۱۹ (کرونا) چنین اثری دارند
در بیشتر موارد بعد از بهبودی حس چشایی و بویایی به حالت عادی برمی گردند اما اگر بعد از چند هفته بهبود پیدا نکردید باید به پزشک مراجعه کنید
اگر هوای کافی وارد بینی شما نشود حس بویایی کاهش پیدا کرده و این موضوع حس چشایی را تحت تاثیر قرار می دهد
اگر پولیپ بینی داشته باشید انسداد رخ می دهد، پولیپ ها تورموهای غیر سرطانی هستند که در مخاط بینی و سینوس ها رشد کرده و باعث انسداد می شوند،
انحراف تیغه بینی نیز باعث باریک تر شدن یکی از مجاری بینی می شود، در این موارد برای درمان از اسپری بینی، دارو درمانی و جراحی استفاده می شود
عصب بویایی اطلاعات مربوط به بو را از بینی به مغز منتقل می کند، وارد آمدن ضربه به سر، گردن یا مغز باعث آسیب این عصب و همچنین آسیب مخاط بینی، مجاری بینی یا بخشی از مغز که بو را پردازش می کند می شود، شما ممکن است بلافاصله یا به تدریج متوجه این موضوع شوید
در بعضی موارد که آسیب خفیف است قدرت بویایی و چشایی به طور خود به خود بر می گردد، ممکن است تا حدی بهبود پیدا کنید و فقط بتوانید طعم ها و بوهای بسیاری قوی را متوجه شوید
به دلایل ناشناخته کاهش بویایی از اولین علائم هشدار دهنده زوال عقل، آلزایمر و پارکینسون محسوب می شود
بیماری هایی مثل دیابت، فلج بلز، بیماری هانتینگتون، سندرم کلاین فلتر، ام اس (MS)، بیماری پاژه استخوان و سندرم شوگرن هم باعث آسیب اعصاب منتهی به مرکز بویایی در مغز می شوند
اگر چند روز است که قدرت بویایی یا چشایی خود را از دست داده اید با پزشک مشورت کنید تا علت این موضوع مشخص شود
انواع خاصی از سرطان ها و درمانی هایی که برای این بیماری وجود دارند روی انتقال پیام بین بینی، دهان و مغز اثر می گذارند
تومورهای سر و گردن و پرتو درمانی این نواحی روی حس بویایی و چشایی تاثیر دارد، شیمی درمانی و استفاده از بعضی داروها نیز می تواند چنین تاثیری داشته باشد،
ممکن است در دهان تان طعم فلز ایجاد شود یا متوجه شوید که بعضی رایحه ها قوی تر یا متفاوت هستند، غالبا این مشکلات با پایان یافتن دوره درمان برطرف می شوند
بعضی داروهای بدون نسخه یا تجویز شده توسط پزشک به خصوص آنتی بیوتیک ها و داروهای کاهنده فشارخون ممکن است حواس شما را تغییر دهند
داروها می توانند گیرنده های چشایی را تغییر دهند، انتقال پیام از جوانه های چشایی به مغز را مختل کنند یا باعث تغییر بزاق شوند، قبل از قطع خودسرانه داروها با پزشک مشورت کنید
از دست دادن حس چشایی و بویایی ممکن است نشان دهنده کمبود ویتامین باشد، بعضی داروها و بیماری ها باعث کمبود ویتامین A، ویتامین B6، ویتامین B12 و روی شده و حس چشایی و بویایی را تغییر می دهند، از طرف دیگر اگر به دلیل کاهش حس بویایی و چشایی تمایلی به غذا خوردن نداشته باشید بدن تان دچار کمبود ویتامین می شود
دود سیگار نه تنها باعث سرطان می شود بلکه می تواند سلول هایی که به مغز در طبقه بندی طعم ها و رایحه ها کمک می کنند را از بین برده یا به آن ها آسیب بزند
سیگار تولید مخاط در بدن را افزایش و تعداد جوانه های چشایی را کاهش می دهد، کوکائین هم اثر مشابهی روی سلول های حسی دارد، مواد شیمیایی مثل کلر، حلال های رنگ و فرمالدئید نیز می توانند مضر باشند
بعد از معاینه جسمی پزشک توانایی بویایی و چشایی شما را به طور جداگانه بررسی می کند
برای ارزیابی قدرت بویایی باید رایحه مربوط به یک سری کپسول کوچک یا لیبل را مشخص کنید، در تست چشایی نیز توانایی شما در تشخیص طعم شور، شیرین، ترش، تلخ و اومامی با استفاده از نوار تست های مخصوص بررسی می شود،
ممکن است پزشک با استفاده از آندوسکوپ (دوربینی که در انتهای یک لوله انعطاف پذیر قرار دارد) داخل بینی را معاینه کند یا انجام سی تی اسکن را توصیه کند تا وضعیت سینوس ها، اعصاب بینی و مغز مشخص شود
کم شدن و از بین رفتن حس بویایی و چشایی روی جنبه های مختلف زندگی تاثیر دارد، این وضعیت خطرناک است چون شما نمی توانید بوی دود، سم یا گاز و طعم غذاهای فاسد را متوجه شوید
بهتر است تا درمان این مشکل از هشدار دهنده های آتش استفاده کنید، تاریخ انقضای مواد غذایی را بررسی کنید و به جای گاز طبیعی از برق استفاده کنید و حتی اگر نمی توانید طعم غذا را متوجه شوید همیشه غذای سالم بخورید