انواع گروه خونی چیست و شرایط دریافت گروه های خونی مختلف از یکدیگر با ویژگی های گروه خونی خود که باید بدانید
گروه خونی بر اساس آنتی ژنی که در سطح گلبولهای قرمز بدن موجود هستند، تعیین میگردد و آنتی ژن نیز موادی است که سبب شناسایی سلولهای خودی از سلولهای بیگانه خواهد شد که در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی را به منظور شناخت بهتر گروههای خونی ارائه کنیم
با آزمایش گروه خونی میتوان نوع گروه خون را مشخص نمود و این امر برای کسانی که قصد دارند به دیگران خون اهدا کنند یا خون دریافت کنند، بسیار اهمیت دارد
زیرا همه گروههای خونی با هم سازگار نبوده و اگر کسی خونی را که با گروه خونی او سازگار نیست دریافت کند، سبب واکنش خطرناک سیستم ایمنی بدن میشود
انواع گروه خونی چیست
همانطور که قبلا گفته شد گروه خونی بر مبنای نوع آنتی ژن موجود در سطح گلبولهای قرمز بدن تعیین میشوند انواع گروههای خونی به شرح زیر است:
(۱) گروه خونی نوع A که دارای آنتی ژن A است
(۲) گروه خونی نوع B که دارای آنتی ژن B است.
(۳) گروه خونی نوع AB که دارای هر دو آنتی ژن A و B است
(۴) گروه خونی نوع O که هیچ یک از آنتی ژنهای A و B را ندارد
در چنین شرایطی، بدن سلول بیگانه را تشخیص داده و برای دفع آن شروع به ترشح آنتی بادی خواهد کرد تا آن را تخریب کند
برخی از افراد میتوانند از گروههای خونی که همانند گروه خونی آنها نیست بدون هیچ خطری استفاده کنند اما در این صورت خونی که فرد دریافت میکند باید بدون آنتی ژنی باشد که بدن آن را به عنوان یک سلول بیگانه تشخیص میدهد
ویزگی گروه های خونی مختلف
این نوع گروه خونی میتواند به همه گروههای خونی دیگر خون اهدا کند چون در آن هیچ آنتی ژنی وجود ندارد
این گروه خونی فقط میتواند از گروه خونی O خون بگیرد زیرا آنتی ژن سایر گروههای خونی را به عنوان سلول خارجی شناسایی خواهد کرد
این گروه خونی میتواند به گروه خونی نوع A و AB خون اهدا کند ، گروه خونی A همچنین میتواند از سایر گروههای خونی مانند A و O نیز خون دریافت نماید
این نوع گروه خونی میتواند به سایر گروههای خونی همچون B و AB خونرسانی کرده و از گروههای خونی B و O خون دریافت کند
این گروه خونی در حالی که میتواند از تمام گروههای خونی دیگر، خون دریافت کند اما تنها میتواند به گروه خونی AB خون اهدا کند
گروه خونی Oh که بنام گروه خونی «بمبئنی یا مومیایی» نیز شناخته می شود یک گروه خونی نادر است که اولین بار سال ۱۹۵۲ در شهر بمبئی هند کشف شد
متاسفانه این گروه از هیچ یک از گروه های خونی حتی O منفی نیز نمی توانند خون دریافت کنند و فقط از گروه خونی خود پذیرش دارند
این گروه خونی ۴ در میلیون جمعیت انسانی است و تاکنون در ایران ۶۳ نفر این نوع گروه خونی را دارند
RH+ و RH- از دیگر فاکتورهای موجود برای دسته بندی گروههای خونی هستند که در ادامه در مورد آنها توضیح خواهیم داد
افرادی که دارای RH+ باشند در سطح گلبولهای قرمز بدن آنها آنتی ژن وجود دارد و از سایر افراد دارای RH+ و RH- میتوانند خون دریافت کنند
افرادی که دارای RH- هستند. در سطح گلبولهای قرمز بدن خود آنتی ژن نداشته و فقط میتوانند از کسانی که دارای RH- هستند، خون بگیرند
انواع ویژگی گروه های خونی مختلف
بنا بر مطالبی که بیان شد در حالت کلی ۸ نوع گروه خونی وجود دارد که به شرح زیر است:
(۱) A+
(۲) A-
(۳) B+
(۴) B-
(۵) AB+
(۶) AB-
(۷) O+
(۸) O-
این گلبولها نوعی سلول هستند که حدودا ۱۲۰ روز در بدن انسان زنده بوده و برای اینکه هر یک از این گلبولها بدن را دور بزنند ۲۰ ثانیه طول خواهد کشید
همچنین ۴۰ درصد خون را نیز همین گلبولهای قرمز تشکیل خواهند داد
این گلبولها عاملی برای مقابله با عفونتهای موجود در بدن بوده، همچنین از آن در برابر مواد بیگانه در خون، محافظت میکنند
پلاکتها کوچکترین سلول خونی بوده که در خصوص انعقاد خون نقش بسیار مهمی دارند
پلاسما نیز از اجزای اصلی خون است که حدود ۹۵ درصد از مواد تشکیل دهنده آن را آب و ۵ درصد دیگر آن را موادی همچون هورمون، پروتئین و یا مواد غذایی در برمیگیرند
گروه خونی O- بیشترین میزان خون را در جهان اهدا کرده است اما طبق برخی از پژوهشها ممکن است گاهی آنتی بادیهایی در این نوع گروه خونی موجود باشد که در طول فرآیند انتقال، منجر به واکنشهای شدیدی شوند
گروه خونی هنگام انتقال خون یا اهدای خون مشخص میشود، همچنین تعیین گروه خونی افراد در زمان جراحیها و جراحتها بسیار یاری رسان خواهد بود
اگر افراد، خون ناسازگار با گروه خونی خود را دریافت نمایند، منجر به انعقاد خون آنها خواهد شد که خطر مرگ افراد را به دنبال دارد
مطابقت و سازگاری گروههای خونی افراد برای ازدواج بسیار مهم است و باید پیش از ازدواج و البته برای بچه دار شدن حتما تست سازگاری گروه خونی بدهند
مشخص شدن گروه خونی برای زنان باردار بسیار اهمیت دارد زیرا در صورتی که مادر دارای RH- باشد و پدر دارای RH+، جنین نیز دارای RH+خواهد شد
در چنین شرایطی مادر با تجویز پزشک دارویی را مصرف خواهد کرد تا در برابر RH+ بدن جنین، آنتی بادی تولید نکرده و در هنگام مخلوط شدن خون مادر با خون جنین، بدن مادر به آن حمله نکند. زیرا در دوران بارداری احتمال ترکیب خونها وجود دارد
اگر پزشک، پرونده پزشکی مختص به شما را در دسترس داشته باشد و البته در صورتی که قبلا از شما خون گرفته و آزمایش کرده باشد مثلا برای مراجعات گوناگونی همچون بارداری، عمل جراحی، اهدای عضو، تزریق خون و غیره، میتواند نوع گروه خونی را به شما اطلاع دهد
میتوانید با مراجعه به یک کلینیک یا بیمارستان معتبر و انجام آزمایش خون، گروه خونی خود را تعیین نمایید
گروه خونی در بدن انسان امری بسیار مهم است و آگاهی از آن در مواقع گوناگون، حیاتی و کمک کننده خواهد بود که در این مقاله به بیان مطالبی اساسی در خصوص گروههای خونی مختلف پرداختیم
فاطمه
۲۲ فروردین ۱۴۰۱
عالی