فلسفه بلک فرایدی (حراج جمعه) Black Friday چیست با تاریخ بلک فرایدی ۲۰۲۲ و ماجرای حراج جمعه سیاه ۱۴۰۱ را می خوانید
بلک فرایدی (Black Friday) جمعه سیاه یا «حراج جمعه» یک اصطلاح عامیانه برای جمعه بعد از شکرگزاری در ایالات متحده می باشد که به طور سنتی آغاز فصل خرید کریسمس و سال نو میلادی می باشد
بسیاری از فروشگاه ها در این روز محصولاتشان را با تخفیف عرضه میکنند و گاهی اوقات فروش برخی از فروشگاه ها تا سه روز بعد یعنی تا دوشنبه ادامه پیدا می کند
بلک فرایدی به چهارمین (آخرین) جمعه ماه نوامبر می گویند، مگر اینکه نوامبر پنج جمعه داشته باشد که در این صورت جمعه پنجم، بلک فرایدی است
فلسفه بلک فرایدی چیست
به جهت تخفیف زیاد فروشگاه ها در این روز، ازدحام جمعیت باعث بالا رفتن خشونت و درگیری و حتی قتل در فروشگاه ها می شود به همین دلیل پلیس اولین بار از عنوان «جمعه سیاه» برای این روز استفاده کرد
علاوه بر این در روز جمعه سیاه تنها به قتل و درگیری ختم نمی شود، بلکه گرانفروشی هم یکی دیگر از جرم های این روز است
طبق تحقیقات سایت WalletHub چهارده درصد از کالاهای فروش رفته در این روز قیمتی برابر با روزهای عادی دارند و هفده درصد فروش جمعه سیاه نیز حتی قیمتی بالاتر از قیمت این روز دارند
فلسفه اصلی حراج جمعه تخفیف بر روی تمامی کالاهاست، تخفیفی که باعث ترغیب مشتریان برای رفع نیازهای خود با هزینه کمتر در آستانه سال نو می باشد
در این روز فروشگاه ها با حاشیه سود کمتری اجناس خود را به فروش می رسانند تا انبارهای خود را هم خالی کنند، کاری که در ایران با نزدیک شدن به عید، برعکس انجام می شود!
اولین بار مجله Factory Management and Maintenance در نوامبر ۱۹۵۱ از اصطلاح بلک فرایدی استفاده کرد که در آن دوران، در روز بعد از جشن شکرگزاری، کارگران به بهانه های مختلف مرخصی می گرفتند یا سرکار نمی رفتند تا چهار روز (پنجشنبه، جمعه، شنبه و یکشنبه) تعطیل باشند تا با خانواده خرید سال نو رو انجام دهند
۱۰ سال بعد در ۱۹۶۱ پلیس شهر «فیلادلفیا» و شهر «راچستر« برای توصیف ازدحام جمعیت و ترافیک خیابان ها به دلیل شروع خرید سال نو از این اصطلاح استفاده کردند
چند سال بعدتر در ۲۹ نوامبر ۱۹۷۵ از اصطلاح بلک فرایدی به منظور اشاره به شلوغ ترین روز خرید و سنگینی ترافیک جاده ها و افزایش خشونت بابت انبوه جمعیت اشاره کردند
تاریخچه ماجرای جمعه سیاه ۲۰۲۲
عموما محصولات جذاب بازار نظیر گوشی های پرچم دار، تلویزیون ها بزرگ، آخرین نسل دوربین ها و لباس های گرانقیمت حتی تا ۸۰ درصد زیر قیمت اصلی در این روز عرضه می شوند و عموما در ثانیه های اول حراج هم به پایان می رسند
با توجه به رقابت مغازه داران و کاهش ترافیک روز «جمعه سیاه» برخی فروشگاه ها از جمله kmart در سال ۲۰۰۹ حراجی بلک فرایدی را از صبح پنجشنبه آغاز کرد
رفته رفته مغازه های دیگر نیز از این روند پیروی کردند و از این جهت رسانه ها به این روز «پنجشنبه طوسی» و «پنجشنبه قهوه ای» گفتند
با جا افتادن خرید اینترنتی مردم در این روز، فروشگاه های آنلاین هم کم کم به رویداد بلک فرایدی پیوستند با این تفاوت که آنها ترجیح دادند روز دوشنبه بعد از تعطیلی چهار روزه پیشنهادات آنلاین جذاب خود را ارائه دهند تا بدین صورت کسانی که در بلک فرایدی موفق به خرید نشده اند بتوانند خرید کنند
در تاریخ آمریکا عبارت «جمعه سیاه» به رسوایی بازار طلا در ۲۴ سپتامبر ۱۹۸۹ هم اشاره دارد که پس از پایان جنگ داخلی آمریکا، نوبت به دوران ۱۲ ساله بازسازی رسید
بدین ترتیب ایالت های شکست خورده جنوبی، مورد بازسازی ایالت های شمالی پیروز قرار گرفتند، در این بین دو نفر به نام های جِی گولد (Jay Dick) و جیمز فیسک (James Fisk) بواسطه خریدهای عمده در مدت کوتاهی انحصار موقت طلا را بدست گرفته و سود کلانی بدست آوردند
دولت مرکزی که متوجه این سوء استفاده نشد، حجم طلای بالایی را وارد بازار کرد تا قیمت از دست رفته ثابت شود اما در نهایت زندگی بسیاری ویران شد، به همین خاطر از آن روز بعنوان «جمعه سیاه» یا بلک فرایدی یاد می شود
حراج روز جمعه سیاه ۲۰۲۲
سال ۲۰۱۵ فروشگاه اینترنتی آمازون اولین شرکتی بود که معاملات «جمعه سیاه در ژوئیه» را که «روز اول» مینامید ارائه کرد و تخفیف ها بهتری نسبت به جمعه سیاه داد
آمازون این رویه را در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ تکرار کرد و سایر شرکتها شروع به ارائه معاملات مشابه کردند
از سال ۲۰۰۵ با آغاز سلطنت فروشگاه های آنلاین در بلک فرایدی، شیوه جدیدی از حراجی ها در تاریخ ثبت گردید که همه سال ها تصاعدی سود آنها بیشتر می شد
در سال ۲۰۱۳، سود حاصل از فروش در روز «دوشنبه آنلاین»، نسبت به سال قبل ۱۸٪ افزایش یافت و به رقمی معادل ۱٫۷۳ میلیارد دلار رسید
در سال ۲۰۱۴، با افزایش ۱۷٪ درصدی سود از سال قبل مرز ۲ میلیارد دلار را هم شکست و در سال ۲۰۱۷ دوشنبه آنلاین توانست رکورد فروش اینترنتی را در آمریکا بشکند و ۱۶٪ بیشتر از سال ۲۰۱۶ بفروشد و به رکورد ۶٫۵۹ میلیارد دلار برسد
بلک فرایدی ۲۰۲۲ چه تاریخی است
سال ۲۰۱۶ جف بزوس مالک سایت آمازون توانست با فروش عجیبی در این روز ثروت خود را به ۹۹٫۶ میلیارد دلار رسانده و بعنوان ثروتمندترین فرد جهان معرفی گردد
بلک فرایدی این روزها در تمام دنیا همه گیر شده و از این روز به عنوان پادشاه حراجی ها به رسمیت شناخته شده است همواره خریداران از این روز به عنوان فرصت طلایی برای خرید استفاده می کنند و نوع و تاریخ برگزاری آن بر طبق فرهنگ کشورها متغییر است
سال ۲۰۱۸، به طور رسمی ۱۲۹ کشور در مراسم بلک فرایدی شرکت داشتند که با فعالیت ایران و ۲۹ کشور دیگر این آمار به ۱۵۹ کشور رسید
بطور معمول، ساعت ثابتی را نمی توان به شروع رویداد بلک فرایدی نسبت داد، با بالا گرفتن رقابت فروشگاه ها، هرکس سعی در جلو کشیدن ساعت این روز داشت
بازماندن مغازه ها در کل ساعات شب، روال عادی این روز است، در سال های گذشته، مغازه ها رأس ساعت ۱۲ بامداد، در فروشگاه های خود را باز می کردند
در سال ۲۰۲۰ با شروع همه گیری ویروس کرونا، افراد کمتری در جمعه سیاه به صورت حضوری خرید کردند و بیشتر تجارت ها به صورت آنلاین انجام شد، در این سال مراجعه حضوری مردم بین ۴۸ تا ۵۲ درصد کاهش پیدا کرد
به گزارش Adobe Analytics: فروش بلک فرایدی جامعه خرده فروش در این سال با رشد ۲۲ درصدی نسبت به سال قبل به ۹ میلیارد دلار رسید
در سال ۲۰۲۱ با بهبود وضعیت همه گیری کرونا دوباره شاهد افزایش ۴۷/۵ درصدی مراجعه مردم به فروشگاه ها در بلک فرایدی بودیم اما فروش ها توفیق چندانی نداشت و نسبت به سال ۲۰۲۱ کمتر شده و به ۸/۹ میلیارد دلار رسید
به گفته بنیاد ادوبی، این اولین بار بود که رشد نسبت به سال قبل معکوس شده است
شاید جالب باشد بدانید برخی از برندهای لوکس دنیا همچون «گوچی» و «شنل» بنا به دلایل خاص خود در این مراسمات و تخفیف ها حضور ندارند و ترجیح میدهند مشتریان ثروتمند و خاص خود را داشته باشند تا اینکه با تخیف مشتریان جدیدی جذب کنند!
در ایران نیز برخی فروشگاه های اینترنتی و فروشگاه های کوچک و خرده فروشی ها در روزهای منتهی به بلک فرایدی، تخفیفات جذابی ارایه می دهند
رقابت فروشگاه ها در این روز موجب واقعی بودن بیشتر تخفیف ها شده است، همینطور گاهی برخی از فروشگاه های اینترنتی از یک هفته قبل از فروش های هیجان انگیزشان از طریق ایمیل و پیامک به مردم اطلاع رسانی می کنند
بلک فرایدی در ایران مصادف با روز جمعه ۴ آذر ۱۴۰۱ شمسی برابر با ۲۵ نوامبر ۲۰۲۲ میلادی است و روز دوشنبه ۷ آذر ۱۴۰۱ نیز حراج دوشنبه آنلاین در سراسر دنیا است