عوارض کم خوابی که سلامتی بدن را تهدید می کند و نشانه هایی از کمبود خواب بدن و اثرات رابطه کم خوابی و بیماری ها را می خوانید
وقتی احساس خستگی، ضعف و بی حوصلگی می‌کنید، ممکن است دچار کمبود خواب شده باشید؛ با توجه به گزارش های مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، از هر ۳ بزرگسال در ایالات متحده ۱ نفر به اندازه کافی استراحت نمی‌کند یا نمی‌خوابد
کم خوابی با بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات مزمن مانند دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی، چاقی و افسردگی مرتبط می‌باشد بنابراین باید مشکلات خواب خود را هرچه سریع تر برطرف کنید و چرخه خوابتان را به مسیر طبیعی آن برگردانید
نشانه های کم خوابی و تهدید سلامتی
دکتر کریس وینتر، متخصص طب خواب شارلوتسویل ویرجینیا می‌گوید: اگر مغز ما انرژی مورد نیاز خود را از طریق خواب دریافت نکند، سعی می‌کند آن را از غذا دریافت کند
استراحت کم می‌تواند تولید هورمون گرلین را افزایش دهد، گرلین به عنوان هورمون گرسنگی شناخته می‌شود، افزایش سطح گرلین باعث می شود بدن شما به غذاهای چرب و شیرین تمایل پیدا کند
خواب نا کافی همچنین می‌تواند لپتین یعنی هورمون سیری را مختل کند، به عبارت دیگر، وقتی به‌درستی نمی‌خوابید، بیشتر از مقدار مورد نیاز غذا می‌خورید، زیرا سیگنال‌های سیری را احساس نمی‌کنید
با افزایش اشتها، یکی دیگر از علائم ناخوشایند کم خوابی یعنی افزایش وزن، ظاهر می شود، در شرایط خواب آلودگی و خستگی نمی‌توانید مراقب آنچه می‌خورید باشید و هرچه دم دست باشد از جمله شیرینی، فست فود و… را می‌خورید
همچنین کمبود خواب، اثرات مستقیمی بر متابولیسم شما دارد و نرخ متابولیسم پایه بدن را کاهش می‌دهد
بر اساس نتایج یک متا آنالیز که در سال ۲۰۲۱ انجام شد نیز رابطه بین کاهش مدت زمان خواب و بروز چاقی ثابت شده است
مردم وقتی خسته هستند، بدون فکر عمل می‌کنند و کارهایی را انجام می‌دهند یا حرف هایی می‌زنند که لزوماً منظورشان نیست، مانند سرزنش کردن همسر یا فحش دادن به یک همکار و…
یک مطالعه در سال ۲۰۲۲ نیز نشان داد که محرومیت از خواب حافظه، خویشتن داری و تمرکز را مختل می‌کند
همچنین، یک مطالعه در مورد بهداشت خواب که نتایج آن در سال ۲۰۱۶ منتشر گردید، نشان داد که در میان جوانان شهری، افرادی که مدت زمان خواب طولانی‌تری دارند، به طور قابل‌توجهی کمتر احتمال دارد که رفتار پرخاشگرانه فیزیکی را علیه همسالان خود انجام دهند
اگر والدینتان به شما می‌گویند که شب قبل از امتحان تا دیر وقت بیدار نمانید، حق دارند، آنها می‌دانند که در مورد چه چیزی صحبت می‌کنند!
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ در مجله پزشکی Science Signaling نشان داد که محرومیت از خواب تأثیر منفی بر عملکرد حافظه دارد زیرا خستگی بیش از حد، سنتز پروتئینی که مسئول کنترل حافظه، یادگیری و احساسات در «هیپوکامپ» مغز است را مختل می‌کند
طبق گزارشی که در سال ۲۰۱۲ توسط مجله تحقیقات مغزی رفتاری منتشر شد، مشخص گردید، محرومیت از خواب باعث استرس اکسیداتیو (عدم تعادل بین رادیکال‌های آزاد و آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن) می‌شود که بیشتر فرآیندهای یادگیری و حافظه را مختل می‌کند
همچنین طبق این مطالعه ثابت گردید که استفاده از ویتامین E که یک آنتی اکسیدان قوی محسوب می‌شود با تأثیر منفی کمبود خواب بر عملکرد حافظه مقابله کرده و از بروز اختلالات شناختی ناشی از محرومیت مزمن خواب جلوگیری می‌کند
اگر مدیریت پروژه ها در محل کار و خانه برای شما سخت تر از حد معمول شده، کمبود خواب می‌تواند مقصر باشد!
دکتر بارون می‌گوید: کم خوابی می‌تواند بر سرعت و قدرت پردازشی مغز تأثیر بگذارد، این بدان معناست که انجام کارهایی مانند حل مسئله یا مدیریت زمان، برای فرد دشوارتر می‌شود، همچنین کمبود خواب می‌تواند بر تصمیمات مالی شما تأثیر بگذارد
یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ به این موضوع پرداخت که چگونه یک شب کامل نخوابیدن می‌تواند تصمیمات اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد، نتایج مطالعه نشان داد محرومیت از خواب تأثیر منفی بر تصمیم‌گیری می‌گذارد و منجر به از دست رفتن سود می‌شود
یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ منتشر شد که نشان داد که محرومیت حاد از خواب تأثیر منفی بر یادگیری و حافظه حرکتی دارد و وقتی خسته هستید، عملکرد حرکتی- عصبی شما دچار نقصان می‌شود
زمانی که خوابتان کافی نباشد، احساسات شما از کنترل خارج می‌شوند و نسبت به محرک‌های عاطفی بیش از حد واکنش پذیر می‌شوید یعنی محرک‌های که در گذشته روی شما اثر نمی‌گذاشتند، اکنون باعث ایجاد اضطراب، غم و اندوه یا عصبانیت در شما می‌شوند
مطالعه دیگری نیز در سال ۲۰۱۸ نشان داد افرادی که هر شب به میزان کافی می‌خوابند، طغیان‌های عاطفی کمتری مانند خشم و رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان می‌دهند
سیستم ایمنی بدن شما نیز می‌تواند با خواب ناکافی آسیب ببیند. در این خصوص دکتر وینتر می‌گوید:
مشکلات قابل توجهی مانند کاهش توانایی بدن در مبارزه با عفونت ها و افزایش دوره درمان، مهم‌ترین تاثیرات خواب ناکافی بر روی سیستم ایمنی محسوب می‌شوند
یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ تعداد ۱۶۴ مرد و زن سالم را طی هفت روز متوالی مورد بررسی قرار داد، شرکت‌کنندگان قرنطینه شدند، قطره‌های بینی آلوده به راینوویروس به آنها داده شد و طی پنج روز از نظر ابتلا به سرماخوردگی تحت نظر بودند، این مطالعه نشان داد که مدت خواب کوتاه تر با افزایش حساسیت به سرماخوردگی مرتبط است
هنگام خواب، سیستم ایمنی بدن سیتوکین تولید می‌کند که پروتئین های مسئول مبارزه با عفونت و التهاب هستند، چند شب کم خوابی می تواند تولید سیتوکین‌ها را در بدن کاهش داده و در نتیجه قدرت دفاعی بدن را در برابر ویروس ها را تضعیف کند
دکتر استیون شانبوم، چشم پزشک برکلی میشیگان، می‌گوید: کم خوابی، ماهیچه‌های مژگانی که به عمل تطابق چشم کمک می‌کنند را خسته می‌کند، در نتیجه فعالیت‌هایی مانند خواندن کتاب و… از فاصله نزدیک برای شما دشوارتر می‌شود.
به جز عضلات مژگانی، عضلات دیگری هم در ساختمان چشم وجود دارند که باعث حرکات کره چشم شده و چشم را طرفی به طرف دیگر و به بالا و پایین حرکت می‌دهند، کمبود خواب باعث ناهماهنگی این حرکات شده به طور بالقوه منجر به دوبینی می‌شود
از میان تمام نقاط بدن، صورت سن شما را نشان می‌دهد. اقدامات محافظتی رایج پوست شامل حفظ یک رژیم غذایی متعادل و غنی از چربی های غیر اشباع، استفاده از کرم ضد آفتاب برای مقابله با اشعه ماوراء بنفش و داشتن یک خواب خوب شبانه است
در یک مطالعه درماتولوژی بالینی در سال ۲۰۱۴ متخصصان دریافتند افرادی که کم خواب هستند سطوح بالاتری از آب بدنشان از طریق پوست دفع می‌شود و پوست آنها سریع تر از افراد دیگر پیر می‌شود
دکتر فلورا کیم، می‌گوید: وقتی خواب خوبی نداشته باشید به طور قابل توجهی خسته تر به نظر می‌رسید و مشکلاتی مانند سیاهی زیر چشم، افتادگی پلک ها، چین و چروک، افتادگی گوشه های لب و… در پوست صورت ایجاد می‌شود
همچنین کمبود خواب می‌تواند باعث آکنه های شدید به دلیل به هم خوردن ریتم‌های شبانه روزی شود
افراد مبتلا به کم خوابی تمایل دارند خستگی خود را با افزایش مصرف کافئین یا سیگار جبران کنند، که هر دوی این موارد می‌تواند به بروز آکنه کمک کند
علاوه بر اینها، بدن در هنگام خواب، کلاژن تولید می‌کند و بنابراین خواب کافی باعث بازسازی پوست می‌شود
وقتی برای چند ثانیه بدون اینکه خودتان بخواهید، خوابتان ببرد یک حمله خواب ریز را تجربه کرده‌اید. مغز در این زمان می‌گوید: برای من مهم نیست که می‌خواهی چه کار کنی من رفتم که بخوابم! این روشی است که بدن، شما را مجبور می‌کند تا استراحت کنید
مشکل بزرگی که در این رابطه وجود دارد این است که اگر حین رانندگی یک حمله خواب رخ دهد، می‌تواند بسیار خطرناک باشد
اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه تخمین زده که در سال ۲۰۱۷ علت ۹۱/۰۰۰ مورد از تصادفات، خواب آلودگی رانندگان بوده است، این تصادفات منجر به مجروح شدن ۵۰۰۰۰ نفر و کشته شدن نزدیک به ۸۰۰ نفر شد
خواب کافی و رشد موفقیت آمیز با هم رابطه تنگاتنگی دارند، به همین دلیل است که نوزادان در چند سال اول زندگی زیاد می‌خوابند زیرا بدن آنها به سرعت در حال رشد سریع است
بر اساس مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ در مدیریت پرستاری منتشر شد، مشخص گردید که این روند تا دوران کودکی و نوجوانی ادامه دارد و کودکان ۵ تا ۱۰ ساله به ۱۰ تا ۱۱ ساعت خواب نیاز دارند در حالی که برای کودکان ۱۰ تا ۱۷ ساله حدود ۸ تا ۹ ساعت خواب کافیست
هورمون رشد انسانی (HGH) نیز فقط زمانی که ما در خواب عمیق هستیم ترشح می‌شود. از مهم‌ترین فواید سطوح نرمال هورمون رشد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
● رشد و نمو بدن
● تنظیم سوخت و ساز
● تنظیم قند خون
● مقابله با فشارهای روحی و جسمی
● تنظیم کلسیم بدن
● تنظیم ترشح هورمون‌های دیگر
بر اساس مطالعه ای که نتایج آن در سال ۲۰۱۰ در مجله غدد درون ریز و متابولیسم بالینی، منتشر گردید، مشخص شد که در مقایسه با ساعات بیداری، غلظت هورمون رشد موجود در خون، در هنگام خواب به میزان قابل توجهی افزایش می یابد
بنابراین، کمبود خواب باعث می‌شود که هورمون رشد کمتری داشته باشید که رشد و تکامل شما را مختل می کند
منبع علمی: health
