مضرات نوشیدن بیش از حد آب: اگر بیش از حد آب بنوشید چه اتفاقی می افتد؟

مضرات نوشیدن بیش از حد آب: اگر بیش از حد آب بنوشید چه اتفاقی می افتد؟

آب برای همه عملکردهای بدن انسان، از جمله تنفس، گردش خون، هضم غذا و دفع مواد زائد، ضروری است به همین دلیل مصرف آب برای انسان‌ها به اندازه سایر موجودات زنده اهمیت دارد

اگرچه کم آبی بدن معمولاً با کمبود آب همراه است، اما نوشیدن بیش از حد آب نیز می‌تواند مضر باشد

نوشیدن بیش از حد آب می‌تواند باعث افزایش حجم خون و فشار بر قلب و کلیه‌ها شود و در موارد شدید، می‌تواند باعث تورم مغز و حتی مرگ شود

به طور کلی، توصیه می‌شود که بزرگسالان روزانه ۸ لیوان آب بنوشند این مقدار ممکن است بسته به عواملی مانند سن، فعالیت بدنی و آب و هوا متفاوت باشد

مصرف بیش از حد آب چیست؟

مصرف مقدار ایده آل آب به عملکرد بدن کمک می کند آب نقش مهمی در پیشگیری از یبوست، تنظیم دمای بدن، حمایت از دستگاه گوارش و در نهایت در انجام کلیه عملکردهای بدن دارد

مصرف بیش از حد آب یا هیدراتاسیون بیش از حد شرایطی است که می تواند منجر به مسمومیت با آب شود، وضعیتی که در آن نمک و سایر الکترولیت های بدن بیش از حد رقیق می شوند

مصرف بیش از حد آب می تواند منجر به وضعیتی به نام هیپوناترمی شود که زمانی رخ می دهد که سطح سدیم در بدن به سطح خطرناکی کاهش یابد

اگرچه از دست دادن جان به دلیل این وضعیت نادر است، اما باید در نظر داشت که کاهش بسیار سریع الکترولیت ها در بدن می تواند کشنده باشد

آب زیاد چگونه باعث مسموم می شود؟

پاسخ در سلول های ما نهفته است آبی که ما می نوشیم حاوی مقادیر بسیار کمی “الکترولیت” است الکترولیت ها یون های باردار مانند سدیم یا پتاسیم هستند و در مقایسه با سلول های ما، آب حاوی مقدار بسیار کمی از این مواد شیمیایی است این الکترولیت ها به طور معمول عملکرد مناسب سلول های بدن ما مانند ماهیچه ها و اعصاب را تضمین می کنند و در تنظیم فشار و حجم خون نقش دارند و بدون آنها، بدن ما نمی تواند به درستی کار کند

به طور معمول، نسبت الکترولیت ها در داخل و اطراف سلول ها مشکلی ایجاد نمی کند، زیرا کلیه های ما با دفع مداوم آب اضافی از بدن، تعادل را حفظ می کنند اما متأسفانه کلیه های ما پمپ های کامل یا هوشمند نیستند آنها فقط می توانند آب را با سرعت معینی و نه بیشتر از آن دفع کنند بنابراین، اگر در یک زمان بیش از حد آب بنوشید، کلیه های شما نمی توانند آن را دفع کنند

با هجوم آب به داخل سلول، شروع به کاهش محتوای الکترولیت در سلول می کند و باعث متورم شدن سلول ها می شود به طور معمول، این تورم برای اکثر اندام ها بیش از حد مشکل ساز نیست. اگر اغراق آمیز نباشد، اکثر اندام ها می توانند این تورم را تحمل کنن اما متأسفانه مغز ما یک استثناست

هنگامی که مقادیر بیش از حد آب در مدت زمان بسیار کوتاهی نوشیده می شود، مغز متورم می شود و شروع به اعمال فشار بر جمجمه می کند این منجر به سردرد شدید، گیجی، تشنج، کما، نارسایی تنفسی و در نهایت مرگ می شود

ورزشکاران در معرض خطر مسمومیت آبی

گروهی که بیش از همه از مسمومیت با آب رنج می برند، دوندگان ماراتن هستند از هر ۶ دونده ماراتن، ۱ نفر از مسمومیت با آب رنج می‌برد با این حال، این به دلیل رفتار محافظتی بیش از حد بدن در شرایط شدید و نه مصرف بیش از حد آب است

در شرایط شدید مانند ماراتن، بدن ما سعی می کند آب اضافی را حفظ کند زیرا فکر می کند در خطر است این بدان معناست که دونده ماراتن که دائما تشنه است، نه تنها هیدراته می کند، بلکه کم آبی نیز می گیرد به همین دلیل است که مسمومیت با آب در چنین ورزش هایی ممکن است رخ دهد

مقدار کشنده آب زیاد

دوز کشنده آب حدود ۹۰ گرم در کیلوگرم است. بنابراین برای فردی با وزن ۸۸ کیلوگرم، نوشیدن ۸ لیتر آب با احتمال ۵۰ درصد مرگ کشنده است هر چه این مقدار بیشتر باشد، احتمال مرگ بیشتر است

به عنوان مثال، در سال ۲۰۰۷، یک زن کالیفرنیایی مدت کوتاهی پس از نوشیدن ۲۵ لیوان (حدود ۶ لیتر) آب تنها در ۳ ساعت بر اثر مسمومیت با آب جان باخت

در سال ۲۰۰۵، گروهی از دانش‌آموزان پسر در کالیفرنیا با وادار کردن او به نوشیدن بیش از حد آب در طول مسابقه، باعث مرگ یک پسر ۲۱ ساله شدند

برخی از اثرات مضر نوشیدن آب زیاد

۱- تورم سلول ها:

مصرف بیش از حد آب می تواند منجر به تورم سلول ها از جمله سلول های مغزی شود

تورم مغز می تواند به ویژه خطرناک باشد و ممکن است علائمی مانند سردرد، گیجی، تشنج و در موارد شدید، کما یا مرگ ایجاد کند

۲- تهوع و استفراغ:

از آنجایی که بدن تلاش می کند تعادل الکترولیتی خود را بازگرداند، آب اضافی ممکن است منجر به علائم گوارشی مانند تهوع و استفراغ شود

۳- خستگی و ضعف:

سطوح پایین سدیم می تواند باعث ضعف عمومی و خستگی شود و انجام فعالیت های روزمره را دشوار کند

۴- گیجی و سرگردانی:

هیپوناترمی می تواند باعث سردرگمی ذهنی و بی نظمی شود و بر عملکرد شناختی تأثیر بگذارد

۵- گرفتگی عضلات:

عدم تعادل الکترولیت می تواند منجر به گرفتگی و اسپاسم عضلانی شود

۶- تشنج:

در موارد شدید، هیپوناترمی می تواند باعث تشنج شود که یک اورژانس پزشکی است

آیا باید روزی ۸ لیوان یا ۲ لیتر آب بنوشم؟

توصیه رایج در بین عموم مردم (و حتی در بین پزشکان) نوشیدن ۸ لیوان (حدود ۲ لیتر) آب در روز است با این حال، این عدد کاملاً دلخواه است و “مقدار آب سالم” که برای همه اعمال شود وجود ندارد

مهمتر از آن، هیچ مطالعه علمی واحدی وجود ندارد که نشان دهد مردم باید ۲ لیتر آب در روز بنوشند برعکس، مطالعات آکادمیک نشان می دهد که این ایده “۲ لیتر آب در روز” یک افسانه است

نکته اصلی این است: ما می توانیم آب مورد نیاز بدن خود را به راحتی (و حتی بیشتر از حد کافی) از غذای روزانه خود در اکثر مواقع دریافت کنیم

تنها کاری که باید انجام دهیم این است که همان کاری را انجام دهیم که بدن ما همیشه در زمان نیاز به آب انجام می دهد: وقتی احساس تشنگی می کنیم، به اندازه کافی آب بنوشیم تا این احساس را برطرف کنیم

البته نوشیدن ۲ لیتر آب در روز به طور منظم هرگز به کسی آسیب نمی رساند و اگر بیش از حد غذای جامد می خورید، به راحتی می تواند کمبود بدن شما را جبران کند

شما هم بخوانید