غربالگری بارداری چیست با مراحل غربالگری قبل از زایمان

غربالگری بارداری چیست و چند مرحله دارد

غربالگری بارداری چیست و چند مرحله دارد و غربالگری قبل از زایمان چگونه انجام می شود و غربالگری حاملگی در سه ماهه اول و دوم چجوریه را می خوانید

مراحل غربالگری بارداری چیست

در دوران بارداری موضوعات زیادی وجود دارد که باید به آن ها فکر کنید که بعضی از آن ها می توانند کمی ترسناک باشند

یکی از این موضوعات تست غربالگری قبل از زایمان است که ممکن است بعضی از مادران را نگران کند، به یاد داشته باشید که شما می توانید سوالات و نگرانی های خود را در این مورد با پزشک تان در میان بگذارید

تست غربالگری قبل از زایمان چیست؟

به تمام آزمایشاتی که در دوران بارداری پزشک انجام آن ها را توصیه می کند یا خود شما می توانید تصمیم به انجام آن ها بگیرید تست غربالگری قبل از زایمان گفته می شود

دلیل انجام بعضی از تست های غربالگری این است که مشخص شود که آیا جنین به بیماری های خاص یا ناهنجاری های کروموزومی مثل سندرم داون مبتلا است یا خیر

غربالگری بارداری چجوریه و چگونه انجام می شود

برای سلامت مادر و جنین

ممکن است پزشک در اولین ویزیت به این تست های غربالگری قبل از زایمان اشاره کند، چون بیشتر آن ها باید در ۳ ماهه اول و دوم بارداری انجام شوند

این نوع تست های غربالگری که معمولا به صورت غیر تهاجمی انجام می شوند فقط می توانند احتمال بروز یک بیماری خاص را نشان دهند، این تست ها اختیاری هستند اما اکثر متخصصین زنان و زایمان انجام آن ها را توصیه می کنند

اگر نتیجه تست غربالگری مثبت باشد آزمایشات تشخیصی بیشتری باید انجام شود که ممکن است تهاجمی تر باشند، انجام این آزمایشات می تواند درباره احتمال بروز مشکل پاسخ قطعی تری را در اختیار پزشک و شما قرار دهد

هدف از انجام بعضی تست های غربالگری که به طور روتین انجام می شوند بررسی مشکلاتی است که ممکن است شما، نتیجه بارداری یا کودک تان را تحت تاثیر قرار دهد، به عنوان مثال برای تشخیص دیابت بارداری تست تحمل گلوکز انجام می شود

اگر احتمال تولد نوزاد مبتلا به بیماری بالا باشد معمولا آزمایشات غربالگری بیشتری توصیه می شود، به عنوان مثال اگر شما در مناطقی که بیماری سل شایع است زندگی می کنید ممکن است پزشک تست پوستی سل را انجام دهد

غربالگری قبل زایمان چه زمانی انجام می شود ؟

آزمایشات غربالگری ۳ ماهه اول بارداری و اصولا از هفته دهم باری که معمولا شامل آزمایش خون و سونوگرافی است ، آغاز می شوند

این تست ها وضعیت رشد جنین و احتمال بروز مشکلات ژنتیکی مثل سندرم داون را بررسی می کنند همچنین احتمال بروز ناهنجاری های قلبی، فیبروز کیستیک و سایر مشکلات مربوط به تکامل جنین را مشخص می کنند

تشخیص جنسیت

موضوعی که دانستن آن می تواند برای شما جالب باشد این است که با آزمایشات غربالگری می توان جنسیت جنین را تعیین کرد، آزمایش غیر تهاجمی قبل از تولد (NIPT) به شما می گوید که جنین تان دختر است یا پسر

امکان انجام آزمایش NIPT در همه جا وجود ندارد، از طرف دیگر ممکن است پزشک با توجه به سن و سایر عوامل خطر انجام آن را توصیه نکند

هدف از غربالگری بارداری (حاملگی) چیست و چند مرحله دارد

زمان تست غربالگری سه ماهه دوم

تست غربالگری ۳ ماهه دوم بارداری بین هفته ۱۴ تا ۱۸ انجام می شود، این تست که شامل آزمایش خون است احتمال بروز سندرم داون یا نقص لوله عصبی را در جنین مشخص می کند

انجام سونوگرافی که امکان بررسی آناتومی جنین را برای پزشک فراهم می کند بین هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری توصیه می شود

اگر در هر کدام از این تست ها نتایج غیر طبیعی مشاهده شود ممکن است تست های تشخیصی نیاز باشد تا پزشک اطلاعات بیشتری را درباره وضعیت جنین شما کسب کند

آزمایشات غربالگری ۳ ماهه اول بارداری

سونوگرافی

در سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از جنین داخل رحم استفاده می شود، این تست اندازه و وضعیت جنین و زمان باردار شدن را مشخص کرده و وضعیت رشد استخوان ها و اندام های جنین را بررسی می کند

نوع خاصی از سونوگرافی به نام سونوگرافی NT بین هفته ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام می شود که به بررسی تجمع مایعات در پشت گردن جنین می پردازد، اگر میزان مایعات بیش از حد طبیعی باشد نشان می دهد که احتمال بروز سندرم داون بالاتر است (اما قطعی نیست)

آزمایشات خون اولیه

در ۳ ماهه اول بارداری ۲ نوع آزمایش خون انجام می شود که از آن ها برای اندازه گیری پروتئین A پلاسمایی مرتبط با بارداری و هورمونی به نام گنادوتروپین جفتی انسانی استفاده می شود، سطوح غیر طبیعی این ۲ ماده نشان دهنده احتمال بروز ناهنجاری کروموزومی است

در اولین ویزیت احتمالا خون شما از نظر ایمنی در برابر سرخجه، ابتلا به سیفلیس، هپاتیت B، HIV و کم خونی بررسی می شود

همچنین گروه خونی و فاکتور Rh خون شما مشخص می شود تا سازگاری آن با جنین در حال رشد تعیین شود

شما می توانید Rh مثبت یا Rh منفی باشید، اغلب افراد Rh مثبت هستند اما اگر Rh منفی باشید بدن شما آنتی بادی هایی تولید می کند که می تواند روی بارداری تاثیر داشته باشد

هنگامی که ناسازگاری Rh وجود داشته باشد در هفته ۲۸ بارداری و چند روز بعد از زایمان به مادر گلوبولین ایمنی Rh تزریق می شود، ناسازگاری زمانی اتفاق می افتد که مادر Rh منفی و جنین Rh مثبت باشد، اگر جنین هم Rh منفی باشد نیازی به این تزریق نیست

توجه: تا بعد از تولد هیچ راه غیر تهاجمی برای تعیین گروه خونی جنین وجود ندارد

نمونه برداری از پرزهای جفتی (CVS)

CVS یک تست غربالگری تهاجمی است که طی آن بخش کوچکی از بافت جفت برداشته می شود، اگر نتایج سایر تست های غیر تهاجمی غیر طبیعی باشد ممکن است پزشک CVS را توصیه کند

CVS معمولا بین هفته ۱۰ تا ۱۲ بارداری انجام می شود و از آن برای تشخیص ناهنجاری های کوروموزومی مثل سندرم داون و بیماری های ژنتیکی مثل فیبروز کیستیک استفاده می شود

۲ نوع تست CVS وجود دارد که نوع اول از طریق شکم و نوع دوم از طریق دهانه رحم انجام می شود، این تست با عوارض جانبی مثل گرفتگی عضلات شکم یا لکه بینی همراه است، همچنین ممکن است خطر سقط جنین را کمی افزایش دهد، انجام تست CVS اختیاری است و شما مجبور به انجام آن نیستید

آزمایشات غربالگری ۳ ماهه دوم بارداری

در ۳ ماهه دوم بارداری، از سونوگرافی دقیق تر که ارزیابی آناتومی جنین نامیده می شود برای بررسی تمام نقاط بدن جنین استفاده می شود

گرچه سونوگرافی ۳ ماهه دوم نمی تواند کاملا احتمال بروز تمام مشکلات را در جنین رد کند اما اطلاعات زیادی را در اختیار پزشک قرار می دهد

آزمایش خون

تست کواد مارکر یک آزمایش خون است که در ۳ ماهه دوم انجام می شود، این تست که ۴ پروتئین جنینی را اندازه گیری می کند به پزشک احتمال ابتلا به سندرم داون، نقص لوله عصبی و ناهنجاری های دیواره شکم را نشان می دهد

اگر مراقبت های دوران بارداری دیر شروع شود و امکان انجام آزمایشات خون مربوط به ۳ ماهه اول وجود نداشته باشد تست کواد توصیه می شود، میزان تشخیص سندرم داون و سایر مشکلات در این تست در مقایسه با آزمایشات خون ۳ ماهه اول کمتر است

غربالگری گلوکز

تست غربالگری گلوکز به بررسی ابتلای مادر به دیابت بارداری می پردازد، دیابت بارداری که یک بیماری موقتی است بعد از زایمان برطرف می شود

این تست به طور استاندارد برای همه زنان باردار انجام می شود، حتی اگر قبل از بارداری دیابت نداشته باشید ممکن است در این دوران به دیابت بارداری مبتلا شوید

نوزاد مادران مبتلا به دیابت بارداری ممکن است در روزهای اول تولد قند خون پایین داشته باشد، علاوه بر این دیابت بارداری احتمال سزارین را افزایش می دهد چون جنین چنین مادرانی بزرگتر از سایر نوزادان هستند

بعضی پزشکان ابتدا تست کوتاه گلوکز را انجام می دهند که طی آن به شما یک محلول شیرین داده شده و قند خونتان بعد از ۱ ساعت اندازه گیری می شود

اگر قند خون بالا بود تست گلوکز طولانی توصیه می شود، برای این تست به شما گفته می شود که چند ساعت ناشتا باشید تا قند خون ناشتا اندازه گیری شود، سپس یک محلول قندی خورده و هر ۱ ساعت یکبار قند خونتان اندازه گیری می شود، این کار تا ۳ ساعت تکرار می شود

بعضی از پزشکان ترجیح می دهند که فقط آزمایش طولانی تحمل گلوکز را انجام دهند

اگر تست دیابت بارداری مثبت باشد احتمال دارد طی ۱۰ سال آینده به دیابت مبتلا شوید، بنابراین باید بعد از بارداری مجددا قند خون خود را اندازه گیری کنید

آمنیوسنتز

طی این تست، مایع آمنیوتیک که اطراف جنین را احاطه کرده از رحم خارج می شود تا مورد بررسی قرار گیرد، در این مایع سلول های جنینی که شبیه ترکیب ژنتیکی جنین هستند و مواد شیمیایی تولید شده توسط بدن جنین وجود دارند

از تست آمنیوسنتز بعد از هفته ۱۵ بارداری برای تشخیص ناهنجاری های ژنتیکی مثل سندرم داون و اسپینا بیفیدا استفاده می شود

در موارد زیر تست آمنیوسنتز توصیه می شود:

● نتیجه یکی از تست های غربالگری غیر طبیعی باشد

● در بارداری قبلی جنین شما به ناهنجاری کروموزومی مبتلا بوده

● سن شما ۳۵ سال یا بیشتر باشد

● سابقه خانوادگی اختلالات ژنتیکی خاصی را داشته باشید

● شما یا همسرتان ناقل یک اختلال ژنتیکی باشید

آزمایشات غربالگری ۳ ماهه سوم بارداری

غربالگری استرپتوکوک گروه ب

استرپتوکوک گروه ب (GBS) نوعی باکتری است که باعث بروز عفونت های جدی در زنان باردار و نوزادان می شود، این باکتری معمولا در نواحی زیر مشاهده می شود:

● دهان

● گلو

● قسمت تحتانی روده

● واژن

GBS موجود در واژن برای مادر مضر نیست اما برای نوزادی که از طریق واژن متولد می شود و هنوز سیستم ایمنی او قوی نیست خیلی خطرناک بوده و باعث عفونت های جدی می شود

شما با استفاده از سوابی که در هفته ۳۶ تا ۳۷ بارداری از واژن یا رکتوم گرفته می شود از نظر ابتلا به GBS بررسی می شوید که اگر این تست مثبت باشد، در حین زایمان آنتی بیوتیک دریافت می کنید تا احتمال ابتلا به عفونت در نوزاد کاهش پیدا کند

با پزشک خود صحبت کنید

تست های غربالگری قبل از زایمان می توانند یک منبع مهمی از اطلاعات برای افراد باردار باشند، اگرچه بسیاری از این تست ها به صورت روتین توصیه می شوند اما انجام بعضی از آن ها به تصمیم شما بستگی دارد

اگر درباره لزوم غربالگری مطمئن نیستید یا نگرانی هایی در این مورد دارید با پزشک صحبت کنید، همچنین می توانید از پزشک بخواهید که شما را به مشاور ژنتیک ارجاع دهد

پزشک و مراقبین بهداشتی با شما درباره خطرات و مزایای غربالگری صحبت کرده و به تصمیم گیری تان در این مورد کمک می کنند

مطلب مفید بود ؟ ۱ ۰

شما هم بخوانید