علت و درمان پایین آمدن پلاکت خون به چه دلیلی پلاکت خون کاهش می یابد با نحوه افزایش پایین بودن آنرا را در سایت فتوکده می خوانید
پلاکت خون، باعث انعقاد آن در زمان خونریزی و جراحت می شود
افراد معمولاً به دلایل مختلف از جمله بیماری ها، عوامل محیطی و … دچار کمبود پلاکت خون می شوند. کاهش خفیف پلاکت خون عوارض خاصی ندارد و در اکثر موارد نیازمند درمان خاصی نیست
اما کاهش شدید پلاکت خون ممکن است منجر به خونریزی طولانی مدت از زخم ها و بند نیامدن آن شود که در صورت عدم رسیدگی فوری و درمان حتی منجر به مرگ فرد خواهد شد
● کبودی های قرمز، بنفش یا قهوه ای پوست
● خونریزی از بینی و لثه ها
● لکه های جوش مانند به شکلن قاط کوچک قرمز/قهوه ای
● خونریزی سنگین در دوارن قاعدگی
● خونریزی از مقعد
● وجود خون در ادرار یا مدفوع
● بند نیامدن خود به خود خونریزی زخم ها
و …
تغییر اندازه طبیعی طحال و بزرگ شدن و تغییر عملکرد آن باعث کاهش پلاکت خون می شود.
این عضو دستگاه لنفاوی با محافظت از پلاکت ها و گلبول های قرمز و سفید سالم سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و خون را تصفیه می کند.
طحال در زیر قفسه سینه و سمت چپ بدن قرار دارد. به همین خاطر پزشک برای تشخیص کمبود پلاکت از طریق فشار آوردن روی شکم بیمار اندازه طحال را بررسی می کند.
مصرف دارو های ضد پلاکت نظیر گلیکو پروتئین ها مانند اپتیفیباتید، ابسیکسیمب، تیروفیبان و هپارین تعداد پلاکت خون را کاهش می دهد.
استفاده از دارو های ضد تشنج، آنتی باکتریال، ضد التهاب و بعضی از دارو های شیمی درمانی و بیماری های قلبی و عروقی هم تأثیر مشابهی دارد.
همچنین مصرف کلیه این دارو ها پلاکت ها را با سرعت بیشتری نسبت به سرعت تولید آنها تخریب می کند.
تغییرات دوران بارداری به خصوص در سه ماهه سوم باعث پایین آمدن سطح پلاکت خون در حد خفیف می شود و عارضه خاصی به دنبال ندارد.
ولی در صورت کاهش شدید پلاکت خون بر اثر حاملگی خطر خونریزی مغزی جنین و مادر به مقدار قابل توجهی افزایش می یابد.
در بیماری های خاص دوران بارداری مانند دیابت حاملگی و مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی نیز تعداد پلاکت خون زنان باردار کاهش می یابد.
اگر مغز استخوان توانایی تولید پلاکت کافی را نداشته باشد، تعداد پلاکت خون کم می شود.
کمبود مواد مغذی بدن مانند آهن، فولات، ویتامین B12 و بعضی از بیماری ها مانند کم خونی آپلاستیک و … از مهمترین عوامل کاهش تولید پلاکت توسط مغز استخوان به شمار می روند.
مغز استخوان بافت اسفنجی داخل استخوان است که علاوه بر پلاکت ها کلیه اجزای تشکیل دهنده خون را نیز تولید می کند.
در بیماران مبتلا به عفونت های ویروسی مانند ایدز، مونونوکلئوز عفونی و … سطح پلاکت خون پایین می آید.
در بیماری های ناشی از ورود باکتری به بدن مانند سیفلیس، مایکوپلاسما، ریکتزیا و … نیز عفونت بدن با کاهش تعداد پلاکت خون همراه است.
علت اصلی این مسأله بروز مشکلاتی مانند تخریب پلاکت یا تولید ناکارآمد پلاکت خون در بدن بیماران است.
در بیماران مبتلا به پورپورای ترومبوسیتوپنیک خود ایمن (ITP) آنتی بادی ها به پلاکت های خون حمله کرده و در نتیجه سطح پلاکت خون پایین می آید.
بیماری ITP دارای دو نوع حاد و مزمن می باشد.
نوع حاد این بیماری در کودکان و بزرگسالان دارای سن کمتر از ۴۰ سال شیوع بیشتری دارد. نوع مزمن بیماری ITP هم در زنان شایعتر است.
مغز استخوان افراد معتاد به الکل نسبت به افراد عادی پلاکت کمتری تولید می کند.
زیاده روی در مصرف الکل موجب کمبود فولات بدن و بیماری های مزمن کبدی نیز می شود که این مشکلات هم سطح پلاکت خون را پایین می آورند.
البته مصرف بیش از حد الکل معمولاً سطح پلاکت خون را در حد خفیف تا متوسط کاهش می دهد.
● پرتو درمانی
● بیماری ها و اختلالاتی مانند سندرم همولیتیک اورمیک، سیروز کبدی، سرطان خون، لوسمی مزمن غدد لنفاوی، آرتریت روماتوئید، اختلال انعقادی منتشرشده، مشکلات سیستم ایمنی و …
● تزریق بعضی از واکسن ها به کودکان
● قرار گرفتن در معرض سموم نظیر آفت کش، آرسنیک و بنزن
● خونریزی مزمن یا شدید و غیر طبیعی بر اثر عواملی مانند آسیب جدی، جراحی و یا بیماری
● وراثت و اختلالات مادرزادی
● واکنش به تزریق خون
● مصرف نوشابه های حاوی کنین مانند آب تونیک و یا قرص کنین برای کرامپ های پا
● استرس و اضطراب
و …
اگر تعداد پلاکت خون شما بسیار کم باشد، پزشک تزریق سلول های قرمز خون یا پلاکت را برای شما تجویز خواهد کرد. این کار به جبران کاهش شدید پلاکت خون شما کمک می کند.
البته انجام انواع آزمایش خون برای تشخیص دقیق سطح پلاکت خون توسط پزشک ضروریست. در موارد اورژانس پزشکی نیز مبادله اضطراری پلاسما مناسبترین روش درمانی محسوب می شود.
مصرف دارو های افزایش دهنده پلاکت مانند کورتیکو استروئید و … از تخریب پلاکت خون جلوگیری می کند.
تزریق ایمنوگلوبولین داخل وریدی نیز با سرعت بیشتری نسبت به کورتیکو استروئید تخریب پلاکت را به ویژه در کودکان بهبود می بخشد.
مصرف ایمونوگلوبولین RH هم مانع تخریب پلاکت ها توسط طحال می شود. توصیه می شود جهت جلوگیری از تخریب احتمالی گلبول های قرمز در مصرف این دارو احتیاط کنید.
اگر کاهش پلاکت ناشی از تغییرات طحال با سایر روش های درمانی برطرف نشود، پزشک جراحی و برداشتن طحال را توصیه می کند.
برای تشخیص کاهش پلاکت در اینگونه موارد از سونوگرافی استفاده می شود.
همچنین در مواردی که پزشک تشخیص دهد علت اصلی کم شدن تعداد پلاکت مصرف داروی خاصی است، داروی دیگری را به عنوان جایگزین به شما معرفی می کند.
رعایت اصول سبک زندگی سالم مانند ورزش کردن و پیاده روی منظم، تقویت آرامش و کنترل استرس، ترک اعتیاد به ویژه اعتیاد به الکل و … مانع تخریب پلاکت خون می شود.
شما می توانید برای کنترل استرس خود نیز از روش های ریلکسیشن، یوگا، مراقبه و … استفاده کنید.
توصیه می شود جهت جلوگیری از کاهش پلاکت خون از انجام تمرینات ورزشی برخوردی و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی خودداری کنید.
مصرف غذا های حاوی ویتامین C مانند فلفل دلمه ای قرمز، مرکبات و … تولید پلاکت خون را افزایش می دهد.
مصرف سایر مواد غذایی مانند شیر تازه، گوشت کم چرب، انار، کشمش، هویج، لوبیا، برگ پاپایا و …. نیز به تأمین مواد مورد نیاز برای ساخت پلاکت خون در بدن کمک کرده و موجب تعادل سطح پلاکت خون می شود.
جوانه شبدر یا یونجه یکی از مؤثرترین دارو های گیاهی برای درمان پایین بودن پلاکت خون و کم خونی است این گیاه دارای ویتامین های A، C، نیاسین، تیامین، ریبوفلاوین و مقدار اندکی کالری است.
سایر فواید درمانی جوانه شبدر عبارتند از تصفیه خون، تنظیم فعالیت های کبدی، درمان افسردگی، آرامش اعصاب، کاهش علائم یائسگی و غیره.
● نوشیدن روزانه آب و مایعات سالم مانند آب نارگیل، آب آلوئه ورا و …
● مصرف قرص های ضد بارداری
● حجامت زیر نظر پزشک
● استفاده از دارو های گیاهی طب سنتی مانند عرق کاسنی، شربت سوداک، دم کرده و عرق بابونه
● مراجعه به پزشک و درمان بیماری های کاهش دهنده پلاکت خون
● استفاده از مولتی ویتامین ها و مکمل های غذایی تجویز شده توسط پزشک
و …
علت کاهش پلاکت خون با روش درمان | سایت فتوکده
